صفحه محصول - چارچوب نظری و پیشینه پژوهش راهبردهای مقابله دینی

چارچوب نظری و پیشینه پژوهش راهبردهای مقابله دینی (docx) 30 صفحه

دسته بندی : تحقیق

نوع فایل : Word (.docx) ( قابل ویرایش و آماده پرینت )

تعداد صفحات: 30 صفحه

قسمتی از متن Word (.docx) :

دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی پایان نامه کارشناسی ارشد در رشته‌ی روانشناسی بالینی پیش بینی سلامت روان بر مبنای راهبردهای مقابله دینی، رضایت زناشویی و خودکارآمدی در بیماران سرطانی تحت شیمی درمانی به کوشش سمیرا غلامی کنشتی استاد راهنما دکتر عبدالعزیز افلاک سیر بهمن ماه 1392 186309033782000 186309045974000 1624965380365000 151384017081500166624029464000 تقدیم به پدر بزرگوار و مادر مهربانم آن دو فرشته ای که از خواسته هایشان گذشتند، سختی ها را به جان خریدند و خود را سپر بلای مشکلات و ناملایمات کردند تا من به جایگاهی که اکنون در آن ایستاده ام برسم ... و تقدیم به تمامی آنانی که وجودشان بودنم را معنا میبخشد... 140398546228000 سپاسگزاری سپاس خدای را که سخنوران، در ستودن او بمانند و شمارندگان، شمردن نعمتهای او را ندانند و کوشندگان، حق او را گزاردن نتوانند. بدینوسیله بر خود لازم میدانم که از استاد بزرگوارم جناب آقای دکتر عبدالعزیز افلاک سیر که در به ثمر رساندن این پایاننامه درکمال سعه صدر مرا یاری کردهاند صمیمانه قدردانی مینمایم. و همچنین از استاد ارجمندم جناب آقای دکتر سید محمدرضا تقوی که زحمت مشاوره این پروژه را متقبل شدند که بدون مساعدت ایشان این پژوهش به نتیجه مطلوب نمیرسید صمیمانه تشکر مینمایم. و در آخر سپاس بیپایان از پدر و مادر عزیزتر از جانم. خدای را بسی شاکرم که از روی کرم پدر و مادری فداکار نصیبم ساخته، والدینی که بودنشان تاج افتخاری است بر سرم و نامشان دلیلی است بر بودنم. و همچنین سپاس از بهانههای زیبای زندگیم، برادران و خواهرانم که وجودشان شادی بخش و صفایشان مایه آرامش من است. 131445034994850015367004105910001691640598741500 چکیده بررسی پیشبینی سلامت روان بر اساس راهبردهای مقابله دینی، رضایت زناشویی و خودکارآمدی در بیماران سرطانی تحت شیمی درمانی به کوشش سمیرا غلامی کنشتی سرطان بیماری است که با تغییر شکل غیر طبیعی سلولها و از دست رفتن تمایز سلولی مشخص میشود. بیماران سرطانی با دامنه وسیعی از احساسات منفی شامل اضطراب، عصبانیت و افسردگی مواجه هستند و سلامت روان آنها تحت تاثیر قرار میگیرد. به همین منظور پژوهش حاضر به بررسی نقش پیشبینی راهبردهای مقابله مذهبی، رضایت زناشویی و خودکارآمدی در سلامت روان بیماران سرطانی تحت شیمی درمانی میپردازد. بدین منظور 135 نفر از بیماران سرطانی تحت شیمی درمانی در شهر شیراز انتخاب شدند و به پرسشنامههای مورد نظر پاسخ دادند. دادههای استخراج شده از پرسشنامهها با نرمافزار آماری SPSS 16 و با روش تحلیل رگرسیون چندگانه، مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج حاصل از این تحلیلها نشان داد که راهبردهای مقابله دینی، رضایت زناشویی و خودکارآمدی پیشبینی کنندهی سلامت روان در بیماران مبتلا به سرطان تحت شیمی درمانی است. کلید واژه: سلامت روان، شیمی درمانی، راهبردهای مقابله دینی، رضایت زناشویی، خودکارآمدی فهرست مطالب 1-6-تعاریف مفهومی و عملیاتی متغیرها 1-6-1- سلامت روان 1-6-1-1- تعریف مفهومی سلامت روان به عنوان کارکرد موفقیت آمیز اعمال روانی، از نظر تفکر، خلق و رفتار که منجر به فعالیتهای سازنده، برآورنده روابط با دیگران، و توانایی سازش به تغییر و مقابله با ناملایمات میگردد، تعریف شده است(کاپلان و سادوک، 2003). 1-6-1-2- تعریف عملیاتی در این پژوهش منظور از سلامت روان نمرهای است که فرد در مقیاس سلامت عمومی گلدبرگ (1972) به دست میآورد. 1-6-2-راهبرد مقابله مذهبی 1-6-2-1- تعریف مفهومی مقابله دینی منبع درونی جستجوی معنا در زمان استرس است که منجر به رشد صمیمیت با خدا و دریافت مفهوم زندگی و کسب آرامش میشود (پارگامنت، 1995). 1-6-2-2- تعریف عملیاتی در این پژوهش منظور از راهبرد مقابله مذهبی نمرهای است که فرد از مقیاس راهبردهای مقابله مذهبی (افلاکسیر، 2007) به دست میآورد. 1-6-3- رضایت زناشویی 1-6-3-1- تعریف مفهومی رضایت زناشویی به عنوان میزان ادراک زوج از اینکه شریکشان نیازها و تمایلات آنها را برآورده میکند تعریف میشود (بارپی و لانگر،2005). 1-6-3-2- تعریف عملیاتی در این پژوهش، منظور از رضایت زناشویی نمرهای است که با استفاده از پرسشنامهی رضایت زناشویی انریچ(فورز و السون،1989) به دست میآید. 1-6-4- خودکارآمدی 1-6-4-1- تعریف مفهومی خود كارآمدي، توان سازنده اي است كه بدان وسيله، مهارتهاي شناختي، اجتماعي، عاطفي و رفتاري انسان براي تحقق اهداف مختلف، به گونه اي اثربخش ساماندهي مي شود (بندورا، 1997). 1-6-4-2- تعریف عملیاتی در این پژوهش منظور از خودکارآمدی نمرهای است که با استفاده از پرسشنامه خودکارآمدی شرر(شرر و همکاران، 1982) به دست میآید. فصل دوم 2-2-2- راهبردهای مقابله دینی دین به شکل خاصی در هر فرهنگ شناخته شدهای وجود دارد. همچنین دین یک واقعیت مشخص عینی است که مورخین آن را مطالعه میکنند. دین را میتوان از دیدگاه آیینها، شخصیتهای نمادین و انواع دعاها بررسی کرد. فرد دیندار به نوعی با یک منبع آفرینش که بر زندگی بشر و امور طبیعی تاثیر دارد، ارتباط برقرار میکند (ولف، 1997). به اعتقاد پارگامنت (1990) دین نقش مهمی در رویارویی با استرس های زندگی دارد و می تواند اثر بحران های شدید زندگی را تعدیل کند. از نظر وی افراد متدین در هنگام ارزیابی نوع اول (آیا این رویداد به صورت بالقوه خطرناک است؟) و ارزیابی نوع دوم (آیا من می توانم با این رویداد مقابله کنم؟) برای مقابله با فشار روانی به خوبی از دین استفاده می کنند, زیرا واکنش آنها به فشار روانی تحت تأثیر عواملی مانند حمایت اجتماعی, سخت کوشی شخصی، سبک مشکل گشایی و مانند آن قرار می گیرد, که در افراد متدین موجب کاهش فشار روانی می گردد. پس مهم ترین تأثیر دین برای مقابله با فشار روانی به خاطر نقشی است که در فرآیند ارزیابی فشار روانی دارد. هم چنین دین از طریق عوامل تعدیل کننده پاسخ به فشار روانی که در بالا بیان گردیده, در سبک مقابله با فشار روانی تأثیر می گذارد. افزون بر این, اعتقادهای شناختی افراد متدین به آنان در مقابله با فشار روانی کمک می کند. اعتقادهایی مانند این که خداوند بر حق است, خداوند مهربان است, خداوند انسان را از بدبختی نجات می دهد. هم چنین افراد متدین از طریق نیایش, آداب و مناسک دینی می توانند تجدید قوای روان شناختی کنند. افزون بر این نیایش ها, صداقت و راز و نیاز حقیقی با خداوند باعث ایجاد اطمینان و آرامش در افراد می گردد. طبیعی است که پس از انجام چنین مناسکی افراد می توانند بهتر بیندیشند, راه حل های جای گزین بهتری پیدا کنند و همین طور از طریق گریستن بخش زیادی از فشار روانی خود را تخلیه نمایند. هم چنین اعتقاد افراد به این که خداوند انسان را آزاد آفریده است و او را مسئول رفتار خودش قرار داده, موجب می شود تا افراد دارای دین درونی, کنترل بیشتری بر اوضاع و احوال خود داشته باشند. این راهبرد می تواند بر واکنش عاطفی ـ شناختی و رفتاری انسان دارای دین درون زاد در مقابله با فشار روانی تأثیر بگذارد. مقابله دینی به عنوان روشی که از منابع دینی مانند دعا, نیایش, توکل و توسل به خداوند و برای مقابله استفاده می کند, تعریف شده است (کارور،2002؛ به نقل از شعاع کاظمی،1388) . به طور کلی مقابله دینی متکی بر باورها و فعالیت های دینی است و از این طریق در کنترل استرس های هیجانی و ناراحتی های جسمی به افراد کمک می کند. داشتن معنی و هدف در زندگی, احساس تعلق داشتن به منبعی والا, امیدواری به کمک و یاری خداوند در شرایط مشکل زای زندگی, برخورداری از حمایت های اجتماعی, روحانی و همگی از جمله منابعی هستند که افراد متدین با برخورداری از آنها می توانند در مواجهه با حوادث فشارزای زندگی آسیب کمتری را متحمل شوند. به عبارت دیگر مقابله مذهبی اشاره به استفاده از اعمال و عقاید مذهبی برای مقابله با شرایط پر استرس زندگی دارد (پارگامنت، 1997). اعتقاد مذهبی و اعمال مذهبی، نیاز انسان در جهان هستی است. نیاز به فهمیدن مبدا وجود، نیاز به فهمیدن هدف زندگی و نقش انسان در زندگی، نحوه ارتباط انسان با دیگران و پاسخ انسان به جهان هستی از جمله نیازهای مذهبی است، این نیاز بشر در تمام دوران ها ودر تمام جوامع مطرح بوده است. نقش مذهب در رابطه با بهداشت و شفا از قرون بسیار دور شناخته شده بود. در طول هزاران سال مذهب و پزشکی در مداوا و کاهش رنجهای انسان شریک یکدیگر بودهاند (ساچمن و ماتیوز، 2001). جنبههای معنوی مذهب با تمرکز بر روی هیجانات مثبت، ممکن است با روابط گرم و افزایش حمایت اجتماعی رابطه داشته باشد که هر دو آنها باعث افزایش سطح سلامت روانی افراد میشود (وایلانت، 2008). در واقع، دین نیروی روانشناختی است که میتواند روی نتایج زندگی انسان تاثیر بگذارد. احتمال زنده ماندن افراد با سطح راهبردمقابله دینی بالاتر، در هر موقعیت بیشتر از دیگران بوده و حضور مکرر در شعائر دینی با کاهش مرگ و میر همراه است (کولاف، 2009). مذهب به عنوان یک منبع مقابلهای، میتواند در جهت کاهش اثرات نامطلوب ناشی از تنش به عنوان یک مراقب عمل کند. مذهب در فرآیند مقابله با حوادث و مشکلات دارای سه نقش است: 1) فراهم کردن معنایی برای زندگی، 2) کمک به افراد برای داشتن احساسی از کنترل، هنگام مواجهه با موقعیتهای مختلف و 3) ایجاد حسی از اعتماد به نفس برای افراد (اسپیکلا و همکاران، 1985؛ به نقل از رضاپور و همکاران، 1390). ادی (1961)، کارکردهای دین را تحت عنوان حمایت، هویت بخشی و انسجام بخشی مطرح میکند و معتقد است یکی از کارکردهای اصلی دین، حمایت و تسلی برای محرومین است. کارکرد دین در زندگی افراد آرامش بخشی، امیددهی، تولید شادابی، رضایت باطن و زندگی اصیل است. نقش اصلی دین در برآورد نیازهای آدمی، کاهش درد و رنج و معنی بخشی به این دردها و رنجهای ناتمام است. چیزی که علم با وجود قابلیتهای بسیار از آن برخوردار نیست. علم شاید بتواند دردها و رنجهای بشری را تقلیل دهد اما نمیتواند به رنجهای موجود معنی بخشد (ملکیان، 1383). مقابله مذهبي مانند ديگر راهبردهاي مقابله‌اي، از قبيل راهبردهاي مسئله‌مدار، رابطه بين استرس و سلامت جسمي و رواني را تعديل مي‌كند؛ اين راهبردها غالباً به دو گروه راهبردهاي مقابله مذهبي مثبت و راهبردهاي مقابله مذهبي منفي تقسيم مي‌شوند. مقابله مذهبي مثبت (گرايش به مذهب) كه بيانگر حس معنويت، رابطه ايمن با خدا، باور به معناداري زندگي و ارتباط معنوي با ديگران است، پيامدهاي مثبتي، مانند عزت نفس بالاتر، كيفيت زندگي بهتر، سازگاري روان‌شناختي و رشد معنوي بيشتر هنگام استرس در پي دارد. اين در حالي است كه مقابله مذهبي منفي (روگرداني از مذهب) نمايانگر رابطه كمتر ايمن با خدا، ديدگاه بدبينانه و نامطمئن به دنيا و ستيزه‌جويي مذهبي در چالش براي جست‌وجوي معناست و با پيامدهاي منفي، مانند افسردگي، آشفتگي هيجاني، سلامت جسمي و كيفيت زندگي پايين و حل مسئله ضعيف همراه است)پارگامنت و همکاران، 1998). پارگامنت و همکاران راهبردهای مقابله مذهبی افراد را بررسی نموده و پنج کارکرد کلیدی مذهب را ینگونه شناسایی کردند؛ یافتن معنا، دستیابی به حس کنترل، آرامش معنوی، تسهیل صمیمیت و معنویت و در نهایت تسهیل تغییرات عمیق زندگی. دین از عوامل مهم و تاثیرگذار در سلامت روان است. فرد دیندار خود را تحت حمایت و لطف همه جانبهی خداوند میبیند و بدین ترتیب احساس اطمینان و آرامش و لذت معنوی عمیق به وی دست میدهد. در نظر چنین فردی همهی رویدادها حتی بلایا و مصایب نعمت و آزمایشی از جانب خداوند تلقی میشوند. او خود را موظف میداند سختیهایی را که با قدرت عقل قابل توجیه نیستند، با ایمان تحمل نماید تا به کمال برسد. چنین فردی به واسطهی ناملایمات و ناکامیهای زندگی دچار نامیدی و اضطراب نمیگردد، زیرا خداوند را حامی خویش میداند. او اطمینان دارد که این حوادث و رویدادها گذرا هستند و او پاداش صبر خود را خواهد گرفت (کروز، 2003). به طور کلی مذهب در تمامی عوامل میتواند نقش موثری در استرس داشته باشد. به عنوان مثال، در ارزیابی موقعیت، ارزیابی شناختی خود فرد، فعالیتهای مقابلهای، منابع حمایتی میتواند نقش کاهش دهنده فشار روانی را ایفا نماید (فتحی، 1385). 2-3- پیشینهی پژوهش با توجه به این که موضوع مورد مطالعه موضوعی نسبتاً جدید میباشد و چند سالی بیشتر نیست که مورد توجه روانشناسان قرار گرفته است، پس پژوهشهای خیلی زیادی هم در مورد آن انجام نشده است، به همین دلیل پیشینهی این پژوهش از وسعت کمی برخوردار است. 2-3-2-راهبردهای مقابله دینی برای بسیاری از بیماران که درگیر بیماریهای مزمن هستند، معنویت و مذهب منبع مهمی برای مقابله با بیماری، بویژه در بیماران مبتلا به سرطان میباشد. در بیماران سرطانی ممکن است معنویت در حفظ عزت نفس، معنا بخشیدن به اهداف، آرامش هیجانی و افزایش امیدواری بیماران موثر باشد (تونی بویل، 2006). بنادونا معتقد است در مذاهب عمده دنیا تکنیکهایی وجود دارد که باعث ایجاد آرامش در افراد میشود و افراد را به سمت خوب بودن هدایت میکند. استفاده از تکنیکهای آرامبخشی، عامل موثر بر کاهش اضطراب، درد و افسردگی در بیماران سرطانی است. استفاده از استراتژیهای مقابله مذهبی و معنوی از روشهای شایع مقابله با استرس بویژه سرطان میباشد. کوئینگ (2007) در تحقیق خود نشان داده است که سلامت روانی و جسمی انسان با زندگی معنوی او رابطه مثبت دارد. افرادی که اعتقادات مذهبی قویتری دارند، سازگاری بهتری با موقعیتهای استرس دارند. هنگام بیماری سریعتر از افراد غیر مذهبی بهبود پیدا میکنند، میزان پایینتری از هیجانات منفی و افسردگی را تجربه میکنند، اضطراب کمتری دارند و از حمایت اجتماعی بالاتری برخوردارند، همچنین پارگامنت (1997) در تحقیق خود نشان داد که استفاده از راهبردهای مقابله مذهبی در بیماران جسمی با سلامت روان بیشتر همراه است. احمد و همکاران (2011) در تحقیق خود نقش پر اهمیت معنویت و مذهب را در مقابله با بیماری نشان دادند و عنوان کردند که سلامت معنوی حفاظت بیشتری را در تقابل ناامیدی و یاس به خصوص در بیماران دچار بیماریهای مهلک مانند سرطان بوجود میآورد. همچنین حسینی (1391) در بررسی نقش سبک مقابله مذهبی و سلامت روان در بیماران مبتلا به ایدز دریافت که سلامت معنوی پایینتر با تجربه بیشتر علائم افسردگی در این افراد ارتباط دارد، همچنین افراد با سطوح معنوی بالاتر از سلامت روان و کیفیت زندگی بهتری برخوردار بودند. هاکنی و ساندرز (2003) در بررسی رابطه مذهب با سلامت روان دریافتند که افراد مذهبی نمرههای بالاتری در آزمونهای سلامت روانی و جسمانی و نمرههای پایینتری در آزمونهای مربوط به اختلالات روانی کسب میکنند. میشل (2006) در بررسی تاثیر مقابله مذهبی بر روی سلامت روان مراقبان بیماران سرطانی لاعلاج به این نتیجه دست یافت که راهبرد مقابله مذهبی منفی با فشار روانی بیشتر، کیفیت زندگی بدتر و رضایت کمتر، احتمال افزایش اختلال افسردگی اساسی و اختلالات اضطرابی همراه بود. شرمن (2005) در پژوهش خود بر روی بیماران دریافت که راهبرد مقابلهای مذهبی منفی و دوسوگرا با افسردگی، استرس، سلامت روان کمتر، درد و خستگی رابطه معکوس دارد. رندی و همکاران (2009) در مطالعه طولی که بر روی زنان مبتلا به سرطان سینه انجام دادند که اولا هرچه مقابله منفی (خشم به خدا، مثلا خدا مرا فراموش کرده) بیشتر باشد به طور کلی فرد سلامت روان بدتر، افسردگی بیشتر و رضایت از زندگی کمتری را گزارش میکند، ثانیا مقابله مذهبی مثبت (مثلا وجود خدا به عنوان قدرت حمایتگر) با سلامت روان بیشتری در فرد بیمار در ارتباط است. همچنین پارگامنت و همکاران(2004) در پژوهش طولی خود بر روی افراد مسن بیمار دریافتند که راهبردهای مقابله مذهبی به طور معناداری با سلامت جسمی و روانی بیماران در ارتباط میباشد. به طور کلی روشهای مثبت مقابله مذهبی (مانند ارزیابی خیرخواهانه) با بهبود وضع سلامت همراه بود، و روشهای منفی مقابله مذهبی (مانند ارزیابی منفی و تنبیه گر از خداوند) با کاهش در وضعیت سلامتی فرد همراه بود. و بیمارانی که در طول زمان دید مجادلانه نسبت به مسائل مذهبی داشتند در معرض مشکلات سلامتی بیشتری بودند. جعفری و همکاران 1386 در پژوهش خود به این نتیجه دست یافتند که افراد در هنگام انجام اعمال مذهبی و فرایض الهی از تمرکز بر خود بالاتری برخوردار میشوند، که تمرکز بر خود از طرفی موجب میگردد که فرد به تواناییهایش واقف گردد و فعالانه به محرکهای آزاردهنده و افکار ناخوشایند اجازه ندهند که به ذهنش خطور کند به همین خاطر آرامش درونی خود را حفظ خواهد کرد که در این حالت از نظر علمی الگوی امواج مغزی تغییر میکند و مصرف انرژی نیز پایین میآید و دیگر حالتهایی نظیر خشم، خشونت و عصبانیت در آنها به وجود نخواهد آمد. بنابراین از سلامت روان بالاتری برخوردار هستند. کامر(2005) بیان میکند افراد مذهبی در مقایسه با افراد غیر مذهبی و کسانی که خداوند را سرد و بیتوجه به خود میپندارند، کمتر احساس تنهایی کرده و کمتر به بدبینی، افسردگی و اضطراب دچار میشوند. آنها در برابر استرسورهای عمده زندگی مانند جنگ و بیماری بهتر مقابله میکنند و کمتر اقدام به خودکشی میکنند. همچنین لشگری(1381) در تحقیق خود نتیجهگیری کرد که مذهب از طریق ایجاد شادمانی و اعتماد به نفس، باعث کاهش اختلالات روانی از جمله افسردگی در فرد میشود. اخبارده (1390)، در پژوهش خود بر روی بیماران مزمن به این نتیجه دست یافت که اعتقادات معنوی فاکتور مهم موثر بر سلامتی، خوب بودن و سازگاری با بیماری است. اعتقادات مذهبی مثبت و منفی بر سازگاری، میزان افسردگی و احترام به نفس بیماران موثر است؛ اعتقادات مذهبی مثبت میتواند حمایت روحی لازم را برای بیماران تامین نماید. عسگری و همکاران (1388) افرادی که اعتقادات مذهبی قویتری دارند، سازگاری بهتری با موقعیتهای استرسزا دارند. میزان پایینتری از هیجانات منفی و افسردگی را تجربه میکنند، اضطراب کمتری دارند و از حمایت اجتماعی بالاتری برخورداند. دلبی(2006) تحقیقات مربوط به معنویت، مذهب و سلامت روان را گردآوری نمود که در آن معنویت به عنوان احساس معنا و هدف در زندگی تعریف شده بود. پژوهش دهشیری و همکاران (1387) حاکی از آن است که معنویت ارتباط مثبتی با سلامت جسمی دارد. همچنین شعاع کاظمی (1388) در پژوهش خود نشان داد که گرایشها و باورهای مذهبی و انجام دادن امور مذهبی راهبردهای مناسبی برای مقابله با استرس و مشکلات ناشی از بیماری صعبالعلاج همچون تصلب چندگانه بافتها (MS) میباشد. منابع و مآخذ منابع فارسی اخبارده، مهدی (1390). نقش اعتقادات معنوی و نماز در اعتلای سلامت بیماران مزمن: مطالعه کیفی، فصلنامه قرآن و طب، 1(1)، 5-9. اعرابیان، اقدس، خداپناهی، محمدکریم، حیدری، محمود و صالح صدقپور، بهرام (1383). بررسی رابطه باورهای خودکارآمدی بر سلامت روانی و موفقیت تحصیلی دانشجویان، فصلنامه روانشناسی، 8(4)، 360-371. امیری مجد، مجتبی و زری مقدم، فاطمه (1389). رابطه شادکامی و رضایت زناشویی در بین زنان شاغل فرهنگی و خانهدار شهر اراک. فصلنامه علوم رفتاری، 2(3)، 9-21. امیریانزاده، منصوره، امیریانزاده، مژگان، و امیریانزاده مژده (1386). بررسی برخی متغیرهای مرتبط با لذت جنسی در زنان شهر شیراز 1384. چکیده مقالات دومین کنگره آسیبشناسی خانواده، دانشگاه شهید بهشتی، (58). ایروانی، محمود، نجات، حمید (1387). مفهوم سلامت روان در مکاتب روانشناسی، فصلنامه اصول بهداشت روان، (3)، 160-165. بخشایش، علیرضا و مرتضوی، مهناز (1388). رابطه رضایت جنسی، سلامت عمومی و رضایت زناشویی در زوجین. فصلنامه روانشناسی کاربردی، 3 (4)، 73-85. پروین، لارنس و جان اولیور بی (1381). روانشناسی شخصیت، نظریه و پژوهش. ترجمه: محمد جعفر جوادی و پروین کدیور، تهران، انتشارات آییژ. پنتریچ، پال آر؛ شانک، دیل اچ (1385). انگیزش در تعلیم و تربیت (نظریه، تحقیقات و راهبردها)، ترجمه: مهرناز شهرآرای، تهران، علم. پیرخائفی، علیرضا (1391). ارتباط مولفههای فراشناختی خلاقیت با سلامت روان در دانشجویان. فصلنامه علمی-پژوهشی شناخت اجتماعی، 1 (2)، 101-112. جعفری، اصغر، صدری، جمشید و فتحی اقدم، قربان ( 1386). رابطه بین کارایی خانواده و دینداری و سلامت روان و مقایسه آن بین دانشجویان دختر و پسر. نشریه تازهها و پژوهشهای مشاور، 6( 22). 107-117. خانجانی، زینب و ظفرقلیزاده، نسیم (1388). رابطهی بین پرخاشگری و رضایت زناشویی در کارمندان متاهل بانکهای دولتی شهر ارومیه، مجله زن و مطالعات خانواده، 2(5)، 41-66. خانجانی، زینب، بشیرپور، خدیجه، بهادری خسروشاهی، جعفر (1391). مقایسه ویژگیهای شخصیتی، میزان تنیدگی روانی و افسردگی در افراد مبتلا به سرطان و افراد عادی. مجله پزشکی ارومیه، (95)، 313-319. خوشنویسان، زهرا و افروز، غلامعلی (1390). رابطهی خودکارآمدی با افسردگی، اضطراب و استرس، نشریه اندیشه و رفتار، 5(20)، 73-80. دهشیری، غلامرضا، سهرابی، فرامرز، جعفری، عیسی و نجفی، محمود (1387). بررسی خصوصیات روانسنجی مقیاس بهزیستی معنوی در میان دانشجویان، مطالعات روانشناختی، (16). دیل کارنگی، آیین زندگی: چگونه اضطراب و نگرانی را از خود دور کرده و زندگی آرامی آغاز کنیم، ترجمه سوسن اردکانی، تهران: دنیای نشر، 1384. رضاپور میرصالح، یاسر، خباز، محمود، صافی، محمدهادی، عبدی، کیانوش، یاوری، مریم و بهجتی، زهرا(1390). بررسی همبستگی جهتگیری مذهبی، ابعاد شخصیت و خودکارآمدی با سبکهای مقابله با استرس در دانشجویان کارورز پرستاری. نشریه پژوهش پرستاری، 6(22)، 53-64. حسینی، سید محمد داود (1391). رابطه ی سبک‌های دلبستگی و سبک‌های مقابله ی مذهبی با سلامت ‌روان در بیماران HIV. مجله اصول بهداشت روانی، 14( 53)، 6-15. شاکری، جلال، حسینی، منیر، گلشنی، صنوبر، صادقی، خیراله و فیضالهی، وحید (1385). بررسی سلامت عمومی، راهبردهای مقابلهای و رضایت زناشویی در زنان نابارور تحت درمان IVF. فصلنامه باروری و ناباروری، 269-275. شاهی، عبدالستار، غفاری، ابراهیم و قاسمی، خلیل (1390). رابطه سلامت روان و رضایتمندی زناشویی زوجین، دو ماهنامه علمی پژوهشی علوم پزشکی کرمانشاه، 15(2)، 119-126. شعاع کاظمی، مهرانگیز و مومنی جاوید، مهرآور (1391). بررسی مقایسهای خودکارآمدی و میزان توانمندی زنان مبتلا به سرطان پستان و سالم، فصلنامه بیماریهای پستان ایران، 5(1)، 45-53. شولتز، دوآن، سیدنی، آلن، شولتز (1382). نظریههای شخصیت، ترجمه: یحیی سیدمحمدی، تهران، هما. صابری، هایده، پاشاشریفی، حسن، افروز، غلامعلی و حسینیان، سیمین (1388). رابطهی رضایت شغلی، رضایت زناشویی و احساس خودکارآمدی با سلامت روان معلمان مدارس عادی، تیزهوشان و آهسته گام، نشریه اندیشه و رفتار، 3(12)، 29-44. صفاری، محسن، محمدی زیدی، عیسی و پاکپور حاجی آقا، امیر (1391). نقش مذهب در کیفیت زندگی بیماران مبتلا به سرطان. مجله علمی پژوهشی حکیم، 15(3)، 250-243. طیبی خرمی، حمید (1387). پیشبینی سلامت روان و پیشرفت تحصیلی بر اساس آگاهی فراشناختی. پایان نامه دوره کارشناسی ارشد، دانشگاه شیراز. عزیزی، سکینه، رحمانی، آزاد و قادری، بهرام (1389). رضایت از زندگی زناشویی در بیماران مبتلا به سرطان. مجله پرستاری و مامایی تبریز. (17)، 50-55. عسگری، پرویز، خلیقی سیگارودی، عنایت، حیدری، علیرضا، یوسفیان، فرزانه و مرعشیان، فاطمه (1388). تاثیر آموزش شیوههای تربیتی سیره عملی پیامبر اکرم(ص)، بر تفکر دینداری، اعتقادات و باورهای مذهبی و سلامت روان دانشآموزان دختر دوره متوسطه شهر اهواز، دانش و پژوهش در روانشناسی کاربردی. 11(40)، 13-25. غفاری، مظفر و رضایی، اکبر (1392). بررسی رابطه رضامندی زناشویی و کیفیت زندگی با گرایش به وسواسی و مهارت زندگی دانشجویان متاهل دانشگاه پیام نور. مجله علوم پزشکی دانشگاه آزاد اسلامی. 23( 2) ، 140-147. قدرتی میرکوهی، مهدی و خرمایی، احسان (1389). رابطه دینداری با سلامت روان در نوجوانان. فصلنامه علوم رفتاری، شماره 2(5)، 115-131. کاپلان و سادوک. خلاصه روانپزشکی، علوم رفتاری- روانپزشکی بالینی (2003). ترجمه پورافکاری، نصرتاله. جلد اول، انتشارات شهر آب کجباف، محمد باقر؛ آقایی اصغر و کاویانی، رویا (1383). بررسی رابطه میزان رضایت زناشویی والدین و بروز اختلالات رفتاری دختران. مطالعات زنان، 2(4)، 123-148. گنجی، حمزه (1382). بهداشت روانی، تهران، انتشارات ارسباران. لشگری، محمد (1381). بهداشت روانی در اسلام. مجله علمی دانشگاه علوم پزشکی قزوین، 6 (4)، 72-76. محمد امینی، زرار(1386). بررسی رابطهی باورهای فراشناختی با سلامت روانی و پیشرفت تحصیلی دانشآموزان. فصلنامه نوآوریهای آموزشی. 6( 19) . مردانی حموله، مرجان و شهرکی واحد، عزیز (1389). ارتباط سلامت روانی و کیفیت زندگی در بیماران سرطانی. مجله علمی پژوهشی دانشکاه علوم پزشکی شهید صدوقی یزد. 18 (2)، 111-117. ملکیان، مصطفی (1383). هویت و اصالت، تهران: جهاد دانشگاهی پژوهشکده علوم انسانی. مهنوش، رجایی (1390). پیشبینی سلامت روان در سالمندان بالای 65 سال بر اساس مولفههای مدل معنوی سالمندی مک کینلای، پایان نامه کارشناسی ارشد روانشناسی بالینی دانشگاه شیراز. موسوي، مرضیه، اشرف سادات، موسوی، کاویانی، حسین و دلاور، علی (1385). اثر بخشي زوج درماني سيستمي‌ـ رفتاري بر افسردگي و رضايت زنان افسرده. نشريه تازه‌هاي علوم شناختي. 30، 12-20. میرسمیعی، مرضیه و ابراهیمی قوام، صغری (1387). بررسی رابطه بین خودکارآمدی، حمایت اجتماعی و اضطراب امتحان با سلامت روانی دانشجویان دختر و پسر دانشگاه علامه طباطبایی، فصلنامه روانشناسی و علوم تربیتی، 73-91. نورانی سعدالدین، شهلا، جنیدی، الهام، شاکری، محمدتقی و مخبر، نغمه (1388). مقایسه رضایت جنسی در زنان بارور و نابارور مراجعه کننده به مراکز دولتی شهر مشهد. فصلنامه باروری و ناباروری. 10(4)، 269-277. نوروزی، صفورا (1391). نقش رضایت زناشویی، سرسختی روانشناختی، دینداری و اضطراب صفت در پیشبینی رشد پس از سانحه در زنان مبتلا به سرطان سینه، پایاننامه کارشناسی ارشد روانشناسی بالینی دانشگاه شیراز. ویسی، اسدالله (1388). اثربخشی رویکرد تصویرسازی ارتباطی بر رضایتمندی زناشویی، دانش و پژوهش در روانشناسی کاربردی. 42، 92-107. منابع انگلیسی Aflakseir, A & Coleman, P., (2009). The influence of religion coping on the mental health of disabled Iranian war veterans. Journal of Mental Health, Religion and Culture, 12, 175-190. Ahmad. F, Muhammad. M. & Abdullah. A., (2001). Religion and spirituality in coping with advanced breast cancer: perspectives from Malaysian Muslim Woman. Journal of Religion Health. 50(1), 36-45. Applebaum A.J., Stein E.M, Lord-Bessen J, Pessin H, Rosenfeld B. & Breitbart W., (2013). Optimism social support, and mental health outcomes in patient with advanced cancer. Journal Psycho-Oncology. DOI: 10.1002/pon.3418 Asbring, P., (2001). Chronic illness, a disruption in Life: Identify transformation among women with chronic fatigue syndrome and fibromyalgia. Journal of Advance Nursing. 34 (3): 312-9. Aziz, N. M., (2007). Late effects of treatment. In P. A. Ganz (Ed.), Cancer survivorship: Today and tomorrow. New York: pp. 54-76. Balboni TA, Vanderwerker LC, Block SD, Paulk ME, Lathan CS, Peteet J.R. & Prigerson HG., (2007). Religiousness and spiritual support among advanced cancer patients and associations with end-of-life treatment preferences and quality of life. Journal Clin Oncol. 10;25(5):555-60. Bandura, A. & Schunk D.H., (2004). Cultiving competence, Self- efficacy and intrinsic interest through proximal self motivation. Journal of Personality & Social Psychology. 41,3. 86-98. Bandura, A., (1994). Self-efficacy. Encyclopedia of human behavior. 4,71-811. Bandura, A., (1996). Enhancing human functioning the social cognitive way. International Journal of Psychology. 31, 4631-4631. Bandura, A., (1997). Self- efficacy. The exercises of control. New York, H.W. Freeman and compan. Bandura, A., (1997). Self-efficacy. The exercise of control. New York: Freeman & Co. Batty,G. D., Whitley, E., Gale,C. R., Osborn, D., Tynelius, P. & Rasmussen, F., (2012). Impact of mental health problems on case fatality in male cancer patients. British Journal of Cancer. 106, 1842–1845. Bisschop, M. I., Knegsman, D. M. W., Beekman, A. T. F., & Deeg, D. J. H., (2004). Chronic diseases and depression: the modifying role of psychological resources. Journal of Social Science. Bisson, J.I., Chubb, H.L. & Bennett, S., (2002). The prevalence and predictors of psychological distress in patients with early localized prostate cancer. BJU Int. 90 (1): 56-61. Bonadonna R., (2003). Meditation's impact on chronic illness. Holistic Nurs Pract. 17(6): 309-319. Bonnie, A., Micheal, H. & Antoni, M., (2009). Psychological Intervention and health outcomes among Women treated for breast cancer. Brain Behave Immun. 23(2), 159-166. Bookwala, J. & Jacobs, J., (2004). Age, marital processes, and depressed affect. The Gerontologist. 44, 328-338. Brummett, B.H., Barefoot, J.C., Feaganes, J.R., Yen, S,, Bosworth, H.B. & Williams, R.B., (2000). Hostility in marital dyads: association with depressive symptoms. Journal Behav Med. 23(1), 95-105. Burke, R.J., Weier, T. & Harrison, D., (1976). Disclosure of problems and tensions experienced by marital problems. Psychological reports. Vol 63..452-459. Burpee, Leslie, C., & Ellen, J. Langer., (2005). Mindfulness and marital satisfaction. Journal of Adult Development. 12,no. 1: 43-51. C0ates, V. & Boore, J., (1995). Self-management of chronic illness: Implications for nursing. International Journal of Nursing Studies. 37(6): 628-40. Chardsumon, P., Kamontip, M.B.A. & Nithat, S., (2012).Self-Care Behaviours of Chemotherapy Patients. Journal Med Assoc Thai. 95: 30-37. Chida, Y. Hamer, M. Wardle, J. & Steptoe, A. (2008). Do stress-related psychosocial factors contribute to cancer incidence and survival? Nature Clinical Practice: Oncology. 5(8):466–75. Comer, R. C., (2005). Fundamentals of abnormal psychology. New York: Worth Publication. Crosta, P., (2013) for Medical News Today. www.medicalnewstoday.com/ info/ cancer- oncology. Cunningham, A.J., Lockwood, G.A. & Cunningham, J.A., (1991). A relationship between perceived self-efficacy and quality of life in cancer patients. US National Library of Medicine National Institutes of Health. 17(1):71-8. Dalby. P., (2006). Is there a process of spiritual change of development associated with aging? A critical review of research. Journal of Aging & Mental health, 10, 2-12. Elisa, K. C., Clarissa P., Bruna, M., Marina, K. & Carolina, C.h., (2012). Quality of Life, Self-Efficacy and Psychological Well-Being in Brazilian Adults whit Cancer, A Longitudinal Study. Vol.3, No.4, 304-309. Eric, S. Z., Kim, Y., Mikal, R., Catherine, B., Nathalie, B., Mark, S., Bruce. R. K. & Frank. J.P., (2011). Marital Satisfaction of Advanced Prostate Cancer Survivors and Their Spousal Caregivers. The Dyadic Effects of Physical and Mental Health, Psychooncology. 20(12), 1353-1357. Geisser, M.E; Cano, A. & Leonard, M.T., (2005). Factors associated with marital satisfaction and mood among spouses of persons with chronic back pain. The Journal of Pain. vol. 6: issue 8; PP. 518-525 Greef , A. P., (2000). Characteristics of families that function well. The Journal of Family Issues, 21, 948-962. Hackney, C.H. & Sanders ,G.S., (2003). Religiosity and mental health. Journal for the Sdentific study of Religion. 42.PP: 43-55 Health Psychology: A Textbook. Ogden, J. New York: Open University Press. (2004). Highfield, M.F., (1992). Spiritual health of oncology patients: nurse and patient perspectives. Cancer Nursing. 15 , 1-8. Hinnen C., (2008). Relationship satisfaction in women: a longitudinal case control study about the role of breast cancer, personal assertiveness, and partners. British Journal of Health and Psychology, 13(4), 737-54. Hwu, Y.J., Coates, V.E. & Boore JRP., (2001) The health behaviors of Chinese people with chronic illness. Inter Journal Nurs Stud. 38: 629-641. Jadoon, A., Waqar, M. & Zeshan, C.H., (2010). Assessment of depression and anxiety in adult cancer out patients. BMC cancer. 10, 594; 1471-2407. Jagger, C., (2001) Mental health indicators in Europe international seminar on the measurement of disability. New York. Kamau C. & Burnout, W., (1992). Locus of Control and Mental Health of Teacher in Eastern provid of kenya, unpublished Doctoral Thesis in Education, Submitted in punjab University.Chandigarh: 37. Karadimas, E.C., & Kalantzi, A., (2004). The stress process self-efficacy expectation, and psychological, health. Personality and Individual Differences. 37, 1033-1043. Karny, B. & Bradbury, T.N., (2000). Marital satisfaction in intimate relationship. The Journal of Marriage & Family. 63 (2), 504-513. Kim, Y.M., (2002). Correlation of mental health problems with psychological constracts in adolescens. International Journal of Nursing Studies. 139-193. Kisely, S., Sadek, J., MacKenzie, A., Lawrence, D. & Campbell, L.A., (2008). Excess cancer mortality in psychiatric patients. Can J Psychiatry. 53(11): 753-61. Koening, H. G., (2004). Spirituality,wellness and quality of life. Sexuality, Reproduction and Menopause. 2, 76-82. Koening, H.G., (2007). Spirituality and depression. Southern medical Journal. 7, 737-739. Krause, N., (2003). Religious meaning and subjective well-being in late life. The Journal of Geruntology. 58,160-170. Kreitler S, Peleg D. & Ehrenfeld M., (2007). Stress, self-efficacy and quality of life in cancer patients. Psychooncology. 16(4):329-41. Lando, J. Marshall, Williams, S. & Sturgis S., (2006). A logic model for the integration of mental health into chronic disease prevention and health promotion. Prev Chronic Dis. 3(2): 61. Lev, E.L., Daley, K.M., Conner, N.E., Reith, M. Fernandez, C. & Owen, S. V., (2001). An intervention to increase quality of life and self-care self-efficacy and decrease symptoms in breast cancer patients. Sch Inq Nurs Pract. 15(3):277-94. Lutgendorf, S.K., Sood, A.K., Anderson, B. & et al, (2005). Social support, psychological distress, and natural killer cell activity in ovarian cancer. Journal of Clinical Oncology. 23(28):7105-7113. Malamous, N., Zervas, Y., Tzavara, C. & Fafouti, M., (2010). Depression, anxiety and general pasychopathology in breast cancer patients: a cross-sectional control study. 24(5): 803-910. Maltby, J., Day, L., McCutcheon, L.E., Gillett R, Houran, J. & Ashe, D. D., (2004). Personality and coping: a context for examining celebrity worship and mental health. Br J Psychol. 95(4), 411-428. McCullough, E. M. & L. B. Willoughby, (2009) .Religion, self-regulation, and self-control: Associations, explanations, and implications. Psychological Bulletin. 135(1), 63-95. Michelle J. P., Jerome L. S. & Holly G. P., (2006). Religious Coping among Caregivers of Terminally Ill Cancer Patients, J Health Psychol. vol. 11 no. 5 743-759, Moreno-Smith, M., Lutgendorf, S.K. & Sood, A.K., (2010). Impact of stress on cancer metastasis. Future Oncology. 6(12):1863-1881. Muris, P., (2002). Relationshipbetween self-efficacy and symptoms of anxiety disorder and depressionin anormal adolescent Sample. Personality and Individual Differences. 32,337-348. Muris, P., (2002). Protective and Vulnerability factors of depression in normal adolescents, Behavioral Research and Therapy, 39, 5, 555- 565. Najafi, M. & Fooladchang, M., (2008). The relationship between self-efficacy and mental health among high school students. the bimonthly science-research journal of Shahed University, 2nd ed. pp. 3(in Persian). Nor Zuraida, Z, Ng C., (2010). Psychological distress among cancer patients on chemotherapy. JUMMEC, 13(1). Nouwen S.A. & White D., (2000). Motivation and dietary selfcare in adults with diabetes: Are self-efficacy and autonomous self-regulation complementary or competing constructs? Journal Health Psychology. 19, 452-457. O'Dea, Thomas F.; Yinger J. & Milton, (1961). Five Dilemmas in the Institutionalizatin of Religion. Journal for the Scientific Study of Religion, Vol. 1, No. 1 .30-41. Pargament K.I., (1997). The psychology of religion and coping: Theory, Research, Practice. New. York, Guilford. Pargament, K. I., Koenig, H. G., Tarakeshwar, N. & Hahn, J., (2004). Religious Coping Methods as Predictors of Psychological, Physical and Spiritual Outcomes among Medically Ill Elderly Patients: A Two-year Longitudinal Study. Journal Health Psychol, Vol.9, No, 6. 713-730. Pargament, K. I., Smith, B. W., Koenig, H. G. & Perez, L., (1998). Patterns of positive and negative religious coping with major life stressors", Journal for the Scientific Study of Religion, N 37, 710–724. Payne S.A., (1992). A study of quality of life in cancer patients receiving palliative chemotherapy. Soc Sci Med. 35 (12): 1505-9. Pecukonis, E.V., (2009). Physical Self-efficacy and Alexithymia in Women with Chronic Intractable Back Pain, Pain Management Nursing. Vol 10. No 3, 116-123. Randy H., Bozena Z., Richard S., & Michael, S., (2009). Positive and Negative Religious Coping and Well-Being in Women with Breast Cancer. J Palliat Med. 12(6): 537–545. Rezai, R,, Beheshti, Z., Hajhoseini, F. & Seiedandi, J., (2006). Study of Compare Mental Health in Primary and Latest Nursing Students. Iran J Nurs Res. 1(3), 67-74. Rinder, SH., (2004). Psychological distress: conept analysis. J Adv Nurs. 45 (5), 536-545. Salehi F.J., (2000). The development and validation of Marital Satisfaction Questionaire on a sample of student of Ferdowsi University. Psycho Nove. 13 & 14, 84-108. Persian. Schnek, Z.M., Foley, F.W., LaRocca, N.G, Smith, C.R. & Halper J., (1995). Psychological predictors of depression in multiple sclerosis. Journal Neurol Rehabil. V 9, 15-23. Semiha, A., Gulbeyaz, C., Zehra, D. & Adnan, A., (2008). The quality of life and self-efficacy of Turkish breast cancer patients undergoing chemotherapy. European Journal of Oncology Nursing .Vol 12, Issue 5, 449–456. Shackelford, T.K., Besser, A. & Goetz, A. T., (2008). Personality, Marital Satisfaction and Probability of marital Infidelity. Individual Differ Res, 6: 13-25. Sherman, A. C. Simonton, S. Latif, U. Spohn R. & Tricot, G., (2005). Religious struggle and religious comfort in response to illness: health outcomes among stem cell transplant patients. J Behav Med. 28(4), 359-67. Suchman, A. L. & Mathews, D. A., (2001).What makes the doctor patient relationship therapeutic. Annals of internal medicine. 24, 102-108. Thune-Boyle. I.C., Stygall, J.A., Keshtgar, M.R. & Newman, S.P. (2006). Do religious/spiritual coping strategies affect illness adjustment in patients with cancer? A systematic review of the literature.Soc. Sci. Med. 63, 151-164. Vachon, M., (2006). Psychosocial distress and coping after cancer treatment. A J N: 106 (3), 26-31. Vaillant, G. Templeton, J. Ardelt, M. & Meyer, S. E. (2008). The Natural History of Male Mental Health: Health and Religious Involvement. Journal of Social Science & Medicine. 66(2). 221-231. Wade, B.L., (2002). The Meaning of Chronic Pain, Submitted in Part Fulfillment of the Requirements for the Degree of Master of Science, In the Subject Psychology at the University of South Africa. Witek, J. Kevin, A. & Herbet, L.M., (2008). Quality of life and coping In Women newly Diagnosed with Early stage Breast cancer. Brain Behav Immum. 22(6), 969-981. World Health Organiztion., (2007). Mental health: strengthening mental health promotion. www. Who.org. Wulff, D.M., (1997). Psychology of Religion: Classic and Contemporary Views. New York: John Wiley.