صفحه محصول - پروتکل درمانی لکنت زبان با روش درمانی آواز- ملودیک

پروتکل درمانی لکنت زبان با روش درمانی آواز- ملودیک (docx) 49 صفحه

دسته بندی : تحقیق

نوع فایل : Word (.docx) ( قابل ویرایش و آماده پرینت )

تعداد صفحات: 49 صفحه

قسمتی از متن Word (.docx) :

دانشگاه شهید بهشتی دانشکدةعلوم تربیتی و روانشناسی پایاننامه جهت دریافت درجة کارشناسی ارشد رشتة روانشناسی عمومی عنوان: اثربخشی آواز- ملودیک بر کاهش لکنت و اضطراب در کودکان دبستانی اساتید راهنما: جناب آقایان: دکتر مسعود شریفی و دکتر علی زاده محمدی اساتید مشاور: جناب آقایان: دکتر حسین پورشهریار و دکتر مرتضی فرازی نگارنده: فرشته یوسفوند بهمن1392 دانشگاه شهید بهشتی دانشکدةعلوم تربیتی و روانشناسی پایاننامه جهت دریافت درجة کارشناسی ارشد رشتة روانشناسی عمومی عنوان: اثربخشی آواز- ملودیک بر کاهش لکنت و اضطراب در کودکان دبستانی اساتید راهنما: جناب آقایان: دکتر مسعود شریفی و دکتر علی زاده محمدی اساتید مشاور: جناب آقایان: دکتر حسین پورشهریار و دکتر مرتضی فرازی داور خارجی: جناب آقای دکتر ابوالقاسم مهری نژاد داور داخلی: جناب آقای دکتر محمود حیدری نگارنده: فرشته یوسفوند بهمن1392 25825453313430002582545430339500 تقدیم : 254127074866500تقدیم به تمام بچههایی که از لکنت رنج میبرند و به خاطر آن همیشه به انزوا و سکوت پناه خود میبرند به امید روزی که بدون هیچگونه غمی ترانههای پنهان وجودشان را فریاد بزند. و تقدیم به پدر و مادرم که در تمام لحظات زندگیم با باور کردنم و دعاهای خیرشان اعتماد به نفس و جسارت کار کردن را در وجودم شعله ور ساختند. 3-1 طرح تحقیق 3-2 جامعة پژوهشی 3-3 نمونه و شیوة نمونه-گیری 3-3-1 ملاک¬های ورود به پژوهش 3-3-2 ملاک¬های خروج از پژوهش 3-3-3 ملاحظات اخلاقی 3-4 ابزارهای سنجش و مداخله-گری 3-4-1 مقیاس تجدید نظر شده شدت لکنت کودکان3 (SSI-3) 3-4-2 مقیاس تجدید نظر شده اضطراب آشکار کودکان (RSMAS)7 2602865210058000 سپاس خدای بزرگ را شاکرم که در مسیر طولانی این پایان نامه همچون لحظه لحظههای زندگی در کنارم بود و تنهایم نگذاشته، سپاس تو را ای مهربان! که هرچه دارم و هر که هستم همه از لطف بیکران توست. و با تشکر از اساتید بزرگوارم جناب آقایان دکتر شریفی و زاده محمدی و همچنین اساتید مشاورم جناب آقایان دکتر پورشهریار و دکتر فرازی که اگر راهنمایی دلسوزانه آنها نبود این پژوهش به سرانجام نمی رسید. و همچنین خواهران خوبم که همیشه در همه مراحل زندگیم دلسوزانه و بی دریغ در کنارم بوده اند بخصوص خواهرم لیلا یوسف وند که در تمام مدت انجام این پژوهش به عنوان دستیار پژوهش پرتلاش و دلسوزانه کنارم بود. و تشکر ویژه دارم از دوستان خوبم لیلا جوزقیان و مهدیه اسفندیاری که تمام مدت این پژوهش همراهی ام نمودند. و تشکر ویژه از دوست بزرگوارم سرکار خانم پرستوی رضایی که در تمام مدت تحصیل با تشویق های خویش، موجبات اشتیاق و تلاش در انجام فعالیتهایم شد. 2654300754951500چکیده زبان كلامـي، جزء اساسي در بيان عقايد، تعامل اجتماعـي و درك امور آموزشي است. برقـراري رابطة مؤثر نيازمند مهارتهاي زباني و كلامی است. افراد دچار لکنت، مانند سایر افراد عصبی مستعد رنج بردن از ترسها، نگرانیها و اضطرابها هستند. پژوهشها نشان میدهد که تنیدگی یا اضطراب، لکنت را تشدید میکند و هرچه اضطراب بیشتر باشد لکنت شدیدتر خواهد بود. از جمله درمانهای غیر دارویی در کاهش اضطراب و لکنت، موسیقی میباشد. ریتم و صدای موسیقی، تقویت جریان تکلم را در اختلالات گفتاری نظیر لکنت میتواند آسان سازد. مطالعات نشان میدهد که محرک ریتمیک بهطور برجستهای باعث تخفیف لکنت میشود. هدف مطالعه حاضر بررسی تأثیر آواز- ملودیک بر روی اختلالات اضطرابی و لکنت کودکان دبستانی بود. در این مطالعه از یک طرح تک آزمودنی استفاده شد. برای این منظور به مدت 16 جلسه پنج کودک دارای لکنت مورد درمان قرار گرفتند. و سپس قبل از مداخله و بعد از مداخله به صورت جداگانه پنج بار دو تست شدت لکنت کودکان 3 و تست اضطراب آشکار از آنها گرفته شد. نتایج تحلیل مشاهدی و کمی دادهها نشان داد که در نتیجه درمان، شدت لکنت درهر پنج کودک کاهش یافت. همچنین در نتیجه تحلیل کیفی و کمی دادهها حاصل از تست اضطراب آشکار کودکان مشخص شد که بعد از پایان درمان به طور کلی شدت اضطراب به شکل جزئی کاهش داشته است. بر این اساس میتوان گفت درمان آواز - ملودیک در کاهش لکنت و اضطراب مؤثر بوده است. 2479675216535000کلیدواژهها: درمان آواز – ملودیک، لکنت، اضطراب. در این پژوهش از طرح تک آزمودنی با پیش آزمون و پس آزمون. بدون گروه گواه استفاده شده است. یکی از مفروضههای بنیادی تحقیق تک آزمودنی، شناخت رفتار به عنوان پدیدهای طبیعی است که در سطح ارگانیسم به وقوع میپیوند. با توجه به این که تمرکز بر هر فـرد در علومی چون روانپزشکی و روانشناسی اهمیت زیادی دارد (مورگان و مورگان،2009)،« طـرحهای تک آزمودنی امـکان فردیسازی مداخلات را برای آزمودنـیها فراهـم میسازند. از دیگر مزایای این نوع مطالعات اجرا شدن توسط یک متخصص مستقل و یک تیم کوچک است که این امر طبعاَ به منابع محدود نیازمند است» (به نقل از مهاجری،1390). نمایش نمادین طرح پژوهشی حاضر به صورت زیر است: مرحلة پس آزمون و پیگیریمداخلهپنج مرحلة پیش آزمون (خط پایه)O6 O7 O8 O9 O10XO1 O2 O3 O4 O5 در موقعیت O1- O5 (خط پایه اول) تا (خط پایة پنجم) ارزیابی متغیرهای وابسته (لکنت و اضطراب) پیش از اعمال متغیر مستقل انجام شده است. ارزیابی (خط پایه اول) سه هفته قبل از آغاز درمان و (خط پایه پنجم ) قبل از آغاز اولین جلسة درمان انجام پذیرفت.X نشان دهنده اجرای مرحله درمان است که شامل 16 جلسه درمان میباشد (که در هر جلسه 2 ساعت، به تمرین گروهی و انفرادی آواز ملودیک پرداخته شده است).O6 -O10 نیز نشان دهنده ارزیابی متغیرهای وابسته در پس آزمون است؛ به عبارتی پس از اتمام 16 جلسه تمرین به مدت سه هفته و هر سه روز یک بار بر اساس «مقیاس تجدید نظر شده اضطراب آشکار کودکان(RCMAS)» و «مقیاس شدت لكنت كودكانSSI-3 » از آزمودنیها گرفته شد. 3-2 جامعةپژوهشی جامعه آماری در این پژوهش کلیهی دانشآموزان پسر مقطع ابتدایی شهرستان الشتر، که به تشخیص اولیای مدرسه و والدین و تایید با آزمون شدت لکنت در کودکان توسط پژوهشگر، تشکیل میدهد. 3-3 نمونه و شیوة نمونهگیری نمونهگیری در این پژوهش، با توجه به ماهیت خاص تحقیق، هدفمند بود. و میان کلیة مدارس پسرانه ابتدایی موجود در سطح شهرستان الشتر، دانش آموزانی که دارای لکنت بودند توسط اولیای مدرسه به پژهشگر معرفی شدند. در قدم اول از این تعداد دانشآموزان آزمون شدت لکنت (SSI-3 ) گرفته شد، پس از آنکه لکنت داشتن این افراد بر پژوهشگر محرز گردید، تعداد 9 نفر از آنها ـ که به طور قطع دارای لکنت بودند ـانتخاب شدند. آموزش به اولیا و مادران دانش آموزان به منظور پیشبرد بهتر اهداف بیش از هر چیز لازم مینمود؛ از این رو در گام بعد دو جلسة حضوری جهت توجیه و آموزش مادران تدارک دیده شد و در این جلسات تلاش شد تا نحوة استفاده از ابزار موسیقی مورد استفاده در تحقیق و تکالیف در خانه به والدین آموزش داده شود و در انتها فرمهای رضایتنامه، که پیش از تشکیل جلسه تهیه شده بود، در بین والدین توزیع گردید تا رسماً و کتباً موافقت خود را اعلام نمایند و اینجا در واقع نقطة شروع کار بود. که به شرح زیر شروع شد. آموزش والدین به خصوص مادران (آموزش نوع ترانه، تمرین سازدهنی و فلوت و نفسگیری درمنزل) گرفتن پیشینه از کودکان مشخص کردن روزهای آموزش و زمان برای آنها به قرار دو ساعت در هر جلسه و به شکل گروهی تهیه متنی جهت روخوانی برای تشخیص و میزان تغییر مقدار لکنت کودکان در طول درمان( اینها از کتابهای درسی یا بر اساس متن کتابهای درسی هر پایه برای هر کودک انتخاب شد. تعداد هجاهای انتخابی رو خوانی برای هر پایه به شرح زیر است: پایه سوم 464، پایه چهارم 417، پایه پنجم 400، پایه ششم 568) 5 - فیلم بردار و ضبط صدا حین کار قبل از اجرای مداخله به مدت سه هفته هر سه روز یکبار، از آزمودنیها پنج خط پایه (آزمون شدت لکنت کودکان3 و آزمون اضطراب)گرفته شد. پس از سه جلسه خـط پایه دو نفر از آزمودنـیها به علت عدم همکاری والدین و بینظمی، از جامعه آماری حذف شدند. همچنین در طی جلسات سوم و چهارم دو نفر از آزمودنیها به علت مشکلات شخصی از ادامه همکاری انصراف دادند. سپس جلسات درمان به مدت 16 جلسه و هر دو روز یکبار انجام پذیرفت. بعد از اتمام جلسات درمانی، به مدت سه هفته هر سه روز یک بار از آزمودنیها پس آزمون گرفته شد بیوگرافی هر یک از آزمودنیها به شرح زیر میباشد. نامسنتحصیلات پدرتحصیلات مادرشغل پدر شغل مادرخواهر و برادرسابقه بیماریسابقه بیماری درخانوادهعلی رضا12کارشناسیدیپلممهندسی عمرانخانه دار1خواهر1برادرلوزه داشتن خفیف-----کیارش9ابتداییدیپلمآزادخانهدار2خواهر و برادرتشنج در در دو سالگی-----امیرعلی10ابتداییسیکلنظامیخانه دار1خواهر و 1برادرسردرد خفیف، وزن پاپین زمان تولدمیگرن خفیف در خانواده ی پدریابوالفضل12ابتداییسیکلمکانیکخانهدار1خواهر-------خانواده پدری دارای لکنتمحمد12دیپلمسیکلکشاورزخانه دار2 خواهر و 1 برادر-لکنت درخانواده پدر ی 3-3-1 ملاکهای ورود به پژوهش مقطع تحصیلی کودک، ابتدایی باشد. سن آنها بین 7 تا 12 سال باشد. دارای لکنت باشند. فاقد بیماریهای جسمی و روحی مورد تأیید نظام پزشکی و روانپزشکی باشند. خانوادهی آزمودنیها از لحاظ اجتماعی در تقریبا در یک سطح باشند. 3-3-2 ملاکهای خروج از پژوهش 1- از آنجایی که حضور منظم و پیوستة آزمودنیها و انجام تکالیف خانگی، از ضروریات این پژوهش بهشمار میرود، چنانچه برای آزمودنی از شرکت در جلسات با این شرایط معذور بود و در اجرای تکالیف محول در منزل با سایرین هماهنگ نبود، از درمان کنار گذاشته میشد. عدم حضور در بیش از سه جلسه موجب کنار گذاشتن آزمودنی از گروه میشد. 3-3-3 ملاحظات اخلاقی 1-فیلمبرداری و ضبط از جلسات با اطلاع و رضایت والدین انجام شود. 2-شرکت آزمودنیها در این پژوهش به شکل داوطلبانه بوده و آنها میتوانستند در هر مرحله از ادامة درمان کنارهگیری کنند. 3-والدین پس از دریافت توضیحات اولیه در خصوص فرایند درمان از پژوهشگر اصلی و امضای فرم رضایتنامه، رضایت آگاهانة خود را جهت شرکت در مراحل درمان رسماً اعلام دارند. 4-به والدین گفته شد این درمان در قالب یک پژوهش اجرا خواهد شد. 3-4 ابزارهای سنجش و مداخلهگری در این پژوهش از دو پرسشنامه بهعنوان ابزارهای گردآوری اطلاعات پژوهشی استفاده شده است. مقیاس تجدید نظر شدهی اندازهگیر شدت لکنت کودکان3 SSI-3)) جهت اندازه گیری شدت لکنت. مقیاس تجدید نظر شدهی اضطراب آشکار کودکان(RCMAS) جهت اندازهگیری اضطراب و ابزارهای موسیقی مورد استفاده . 3-4-1 مقیاس تجدید نظر شده شدت لکنت کودکان3 (SSI-3) «ابزار-SSI مقیاس 3 يكي از شناخته شدهترين سنجش شدت لكنت بوده كه بر مبناي دفعات بروز لكنت، مدت زمان اسپاسمهاي كلامي و دفعات بروز حركات اضافه در ساير اندامها هنگام گفتار ميتواند شدت لكنت را ارزيابي كند. سومين نسخة ويرايش شدة اين آزمون به زبان فارسي برگردان شده است و طبق بررسي به عمل آمده داراي پايايي بالايي (80/0=r) در سنجش شدت لكنت كودكان مدرسه رو ميباشد. برطبق اين مقياس، نمره10-6 به لكنت خيلي خفيف، نمره 11 -12به لكنت خفيف، نمره27-20رو به متوسط، نمره 35-28 به لكنت شديد و نمره 36 به بالا به لكنت خيلي شديد اطلاق ميگردد» (به نقل از زمانی و همکاران،1390). آزمون شدت لکنت-3 (ریلی 1994) یکی از آزمونهای معتبر و شاخته شده در جهان است و کاربرد بالینی و پژوهشی وسیعی دارد. این آزمون به سنجش شدت لکنت در کودکان پیش دبستانی و بزرگسالان میپردازد و لکنت را از سه بعد فراوانی، دیرش و رفتارهای فیزیکی همواره مورد سنجش قرار میدهد. آزمون شدت لکنت کودکان( SSI-3 ) از رواﻳﻲ ﺳﺎزه، ﺻﻮري و ﻣﺤﺘﻮاﻳﻲ ﺑﺮﺧﻮردار اﺳﺖ. ﺑﺮاي ﺗﻌﻴﻴﻦ ﭘﺎﻳﺎﻳﻲ و دﻗﺖ و ﺻﺤﺖ ﺑﺮﮔﺮداﻧﺪن ﮔﻔﺘﮕﻮﻫﺎي ﺿﺒﻂ ﺷﺪه ﺑﻪ ﻧﻮﺷﺘﺎر، اﺑﺘﺪا ﻣﺘﻮن ﺑﺮﮔﺮداﻧﺪه ﺷﺪه، ﮔﻔﺘﺎرﻫﺎ ﺑﺮاي ﭼﻬﺎر ﻧﻔﺮ ﮔﻔﺘﺎر درﻣﺎنﮔﺮ ارﺳﺎل ﮔﺮدﻳﺪ و از آن ﻫﺎ ﺧﻮاﺳﺘﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ ﻛﻪ در ﻣﻮرد ﺻﺤﺖ و دﻗﺖ آنﻫﺎ اﻇﻬﺎر ﻧﻈﺮ ﻛﻨﻨﺪ. ﻧﺘﺎﻳﺞ ﺣﺎﺻﻞ از اﻇﻬﺎر ﻧﻈﺮﻫﺎ ﻧﺸﺎن داد ﻛﻪ 98/5 درﺻﺪ ﺑﺮ روي ﻧﻮع ﻛﻠﻤﻪ ﻫﺎ و 97/1 درﺻﺪ ﺑﺮ روي ﻧﺎرواﻧﻲ ﻛﻠﻤﺎت اﺗﻔﺎق ﻧﻈﺮ وﺟﻮد داﺷﺖ. ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ ﭘﺎﻳﺎﻳﻲ ﺑﻴﻦ ﺻﺎﺣﺐ ﻧﻈﺮان از ﭘﺎﻳﺎﻳﻲ ﺑﺎﻻﻳﻲ ﺑﺮﺧﻮردار ﺑﻮده اﺳﺖ و میﺗﻮان ﺑﻪ ﻧﺘﺎﻳﺞ اﻧﺪازهﮔﻴﺮي ﺳﻨﺠﺶ ﺷﺪت ﻟﻜﻨﺖ اﻋﺘﻤﺎد ﻛﺮد(درخشانپور، حاتمی، افروز، آقاحسینی، ﻧﻜﻮﺋﻲ، 1390). در پژوهشی که توسط بختیاری و همکاران (2010) در اﻳﻦ ﭘﮋوﻫﺶ ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ اﻳﻦ ﻛﻪ انجام گرفت پایای درون فردی و میان فردی نسخه فارسی آزمون شدت لکنت -3 در کودکان 44 تا 80 ماه شامل ده پسر و دو دختر مورد بررسی قرار گرفت. نتایج حاکی از آن بودکه دو بخش آزمون ـ که شامل"فراوانی و دیرش لکنت" است ـ بیش از 80 درصد توافق درون فردی و میان فردی وجود دارد. توافق میان فردی در بخش"رفتارهای فیزیکی به ترتیب 54 درصد و 62 درصد بود و در نمره کلی آزمون بیش از 80 درصد توافق مشاهد شد. با توجه به نتایج حاصل به نظر میرسد بهطور کلی نسخة فارسی آزمون شدت لکنت-3(SSI-3) به منظور سنجش شدت لکنت در کودکان پیش دبستانی فارسی زبان توسط آسیب شناس گفتار و زبان(چنانچه در شرایط آزمون اجرا شود) پایای لازم را داراست. البته گفتنی است که برای در نظر گرفتن نمره مربوط به بخش رفتارهای فیزیکی همراه (به صورت جداگانه) در سنجش بالینی باید احتیاط و دقت لازم را به کار بست. آزمون شدت لکنت از سه قسمت تشکیل شده است. قسمت اول این پرسشنامه شامل فراوانی میباشد که شدت لکنت را بر اساس تعداد هجاهای دارای لکنت میسنجد. دو قسمت دیگر این آزمون دیرش میباشد که میانگین زمانی سه مورد از طولانیترین موارد لکنت بر حسب دهم ثانیه را اندازهگیری میکند و سومین قسمت این آزمون حرکات فیزیکی همراه را ارزیابی میکند به شکل کامل در پیوست 1 ضمیمه شده است. 3-4-2 مقیاس تجدید نظر شده اضطراب آشکار کودکان(RCMAS) مقیاس تجدید نظر شده اضطراب آشکار کودکان (RCMAS) و یا" آنچه من فکر و احساس میکنم" نامگذاری شد. مقیاس RCMAS شامل 37 گویه (28گویه مربوط به اضطراب و 9 گویه دروغ سنج) میباشد که در مقابل هر گویه پاسخ "بلی" یا "خیر" وجود دارد. نمره این مقیاس از مجموع تمام پاسخهای "بلی"به گویهها محاسبه میگردد. سطح خواندن گویهها بهطور میانگین برای یک کودک 8 ساله در فرهنگ اصلی تنظیم شده است. بنابراین اجرای این مقیاس برای کودکان 6 و 7 ساله و کسانی که از نظر خواندن ضعیف هستند بهصورت شفاهی پیشنهاد میگردد. در خصوص روائی مقیاس RCMAS تاکنون مطالعات فراوانی صورت گرفته است و روائی سازه همزمان، محتوا و پیش بینی این مقیاس در پژوهشهای متفاوتی مورد تأیید قرار گرفته است (برای مثال مراجعه شود به رینولدز وریچموند، 1970و1981؛کری، فالس تیچ وکری ، 1994 و پرین ولست، 1992). همچنین مطالعاتی متعدد در مورد پایائی مقیاس RCMAS، از ثبات نتایج با استفاده از روشهای بازآزمایی و آلفای کرونباخ حکایت میکند. ( برای مثال مراجعه شود به ویس نیوکسی، مولیک، گن شیفت و کوری( 1987)؛ رینولیدز وپجت، 1982؛ کلین ولست1989؛ رینولدز وریچموند، 1978؛ ویلسون، چی بایوا، مجونی، مسوکومی و همکاران 1990). در ایران نیز تقوی و علیشاهی (1382) پایائی و روائی این مقیاس را مورد بررسی قرار دادند. بر اساس این بررسی پایائی مقیاس تجدید نظر شده اضطراب آشکار کودکان با استفاده از دو روش بازآزمایی و تنصیفی بررسی گردید که به ترتیب ضرائب پایائی 67/0و66/0 به دست آمد. همچنین روائی مقیاس RCMAS از دو طریق روائی تفکیکی و همبستگی گویههای مقیاس با نمره کل مقیاس محاسبه گردید. آزمون t مستقل جهت بررسی روائی تفکیکی بین دو گروه بیماران اضطرابی و افراد بهنجار بر روی آزمودنیهای فارسی زبان نشان داد که مقیاس RCMAS قادر است بین دو گروه به صورت معناداری تفاوت قائل شود. همچنین نتایج مطالعه نشان داد که تمام گویههای مقیاس با نمره کل، مقیاس رضایت بخشی دارند. بنابراین براساس آن مطالعه، مقیاس RCMAS حائز شرایط روان سنجی مناسب و واجد شرایط لازم برای استفاده در ایران شناخته شد. 3-5 ابزارهای موسیقی درمانی سی دی های نظر که شامل ترانه و آهنگهای کودکانه است. سازهای کوبهای مانند دقک، خاشخاشک، چوب، فلوت، سازدهنی، بلز، دایرزنگی و غیره. آهنگ بی کلام 3-6 روش اجرا این طرح به علت برخورده طرح با امتحانات پایان سال در تعطیلات تابستان به شکل گروهی انجام شد. در ابتدای طرح با استفاده از پرسشنامههای «سنجش شدت لكنت کودکان» و «مقیاس تجدید نظر شده اضطراب آشکار کودکان» مقدار اضطراب و لکنت این کودکان سنجیده شد، تا میزان خط پایهای برای لکنت و اضطراب مشخص شود. روند اجرا به شرح زیر میباشد. انتخاب دو ترانه برای هر جلسه به شکل منظم دادن تکلیف برای انجام در منزل شامل (حفظ کردن دو تا ترانه که از CDهای نظر که از قبل انتخاب شده بود و همچنین تمرین فلوت، ساز دهنی، روخوانی یک متن از کتاب داستان که بر اساس رده سنی کودکان انتخاب شده بود و تمرین ریلکسیشن کردن) قبل از شروع تمرین در هر جلسه ریلکسیشن کردن و تنفس عمیق همراه با آهنگ بیکلام تمرین با فلوت به شکل ریتم 4-2 و 2-4 به مدت 5 دقیقه در هر جلسه تمرین ساز دهنی به مدت 10 دقیقه در هر جلسه تمرین دو ترانه که دارای ریتم آرام به مدت 10 دقیقه برای هر کودک. ترانههای انتخابی با نواختن سازهای کوبهای مانند دقک، خاشخاشک، چوب، فلوت، سازدهنی، بلز و حرکات دست انجام شد (این ترانه ها یکبار انفرادی با آهنگ و بدون آهنگ خواند میشد و بار دیگر به شکل گروهی با آهنگ و بدون آهنگ اجرا میشد) -صحبت کردن به شکل ریتمیک همراه با وسایل موسیقی و بعد از آن تبدیل همان متن به شکل گفتار عادی جا به جا کردن حالت ریتم با حالت عادی کودکان بعد از چند جلسه همچنین آوازهای کودکانه انتخاب و همراه با نواختن موسیقی ریتمیک سازهای ساده مانند دایره زنگی، خاش خاشک، چوب، مثلث، بلز از طرح خارج گردید. 3-7 روش تحلیل دادهها در گزارش و تفسیر نتایج از تحلیل بصری استفاده گردید. در این راستا به تغییر پذیری در نقاط دادهها و شیب نمودارها توجه شد. کادزین (1982) تحلیل بصری دادهها را بهعنوان فرایند دستیابی به قضاوت درخصوص تأثیرات معتبر و با ثبات مداخله در نظر میگیرد. این تأثیرات از طریق دادههای نمایش داده شده در نمودار بهصورت بصری بررسی میشوند (بروسات، پارکر، اولسون و مهادوان،2006به نقل از مهاجری،1390). با وجود روشهای متعددی جهت ارزیابی و تحلیل تغییر رفتار، همچنان تحلیل بصری دادههای طرحهای تک آزمودنی راهبرد با دوامی که در علوم رفتاری مسبوق به سابقهای طولانی میباشند دارند (مورگان و مورگان، 2009). کادزین(1982) همچنین اظهار میدارد در شرایطی که هیچ خط پایه با ثباتی وجود ندارد، تأثیرات مورد انتظار درمان بهخوبی قابل پیشبینی نمیباشند و به عوامل خارجی و محیطهای طبیعی کنترل آماری نیازمند هستیم، بنابراین میتوان در کار تحلیل بصری از برخی تحلیلهای آماری استفاده نمود(به نقل از بروسات و همکاران،2006). از سوی دیگر تحلیل بصری به خاطر داشتن جنبة ذهنی، ملاک رسمی یا استانداردی را برای قضاوت درخصـوص اثر درمـان ارائه نمیدهد و با توجه به اهمیت مضاعف تصمیماتی که دربارة تاثیرات یک درمان گرفته میشود بعضی محققان به دنبال راهبردهای کمّی برای تحلیل دادهها بودهاند. بسیاری تأکید دارند که استفاده از این راهبردها باید در کنار تحلیل بصری دادهها صورت بپذیرد (مورگان و مورگان، 2009). با توجه به این دادههای حاصل از این پژوهش واجد خصوصیات مطرح شده توسط کادزین هستند و این پژوهش به دنبال قضاوت درمورد تأثیرات یک درمان است. بنابراین از راهبردهای کمّی برای تحلیل دادهها استفاده شده است. محاسبه اندازة اثر راهبرد کمی، برای نشان دادن تاثیرات متغییر وابسته است. به منظور محاسبة این شاخص از روش دادههای غیر همپوش استفاده شد. در اینجا به دنبال محاسبة درصدهایی از درمان هستیم که با افراطیترین نقطه در خط پایه (بالاترین یا پایینترین ارزش) همپوشی دارند. در صورتی که هدف مداخله کاهش یک رفتار است، پایینترین نقطه در خط پایه ملاک قرار خواهد گرفت و اگر هدف افزایش یک رفتار است بالاترین نقطه در خط پایه را ملاک قرار داده و نقاطی که از آن نقطه بالاتر هستند را شمارش و بر کل نقاط مراحل مداخله تقسیم میکنیم. اسگروس و مستروپریر(1998) ملاکهای زیر را برای کمک به قضاوت منطقی محققان درمورد اندازه اثر معرفی کردهاند: نمرات بالای90 درصد بسیار اثر بخش، نمرات بین 70-90 اثربخش، نمرات بین 70-50 اثربخشی مورد سؤال و نمرات کمتر از 50 فاقد تأثیر (به نقل ازمورگان و مورگان،2009). اما این شیوه میتواند صرفاً میزان تاثیرگذاری کلی درمان را معین کند و امکان قیاس بین نتایج بهدست آمده از مراحل مختلف را مهیا نمیکند. از این رو در کنار شیوة گفته شده، برای محاسبه اندازه اثر از روش «میانگین کاهش از خط پایه» استفاده شده است. در این روش میانگین مشاهدات مرحله درمان یا پیگیری از میانگین مشاهدات خط پایه کم می‌شود سپس بر میانگین مشاهدات خط پایه تقسیم و حاصل در 100 ضرب می‌شود (کمبپل، 2004). 3-8 برنامه «درمان آوازی ـ ملودیک» جلسة اول نفسگیری به مدت 10دقیقه همراه با آهنگ بیکلام 2- فوت کردن در فلوت و کار با فلوت به شکل ریتم 2-4و 4-2 به مدت 10 دقیقه 3- تمرین با ساز دهنی به مدت 10 دقیقه 4- تمرین ترانة اول که از سی دی نظر انتخاب شده بود همراه با سی دی در مرحله اول و سپس در مرحله بعدی با کمک وسایل دایره زنگی، خاش خاشک، چوب، مثلث، بلز، دقک، فلوت ساز دهنی به شکل گروهی و انفرادی ترانة انتخابی خوانده شد و برای ترانه دوم نیز به همین ترتیب عمل گردید و این تمرین به مدت 1ساعت انجام گرفت.5 - تمرین روی یک متن کتاب که خود آزمودنیها بر اساس سنّشان انتخاب کرده بودند، به شکل ریتمیک به مدت 15 دقیقه. جلسة دوم 1-نفس گیری به مدت 10دقیقه همراه با آهنگ بیکلام 2- فوت کردن در فلوت و کار با فلوت به شکل ریتم 2-4و 4-2 به مدت 10 دقیقه 3- تمرین با ساز دهنی به مدت 10 دقیقه 4- تمرین ترانههای جلسه قبل به شکل انفرادی و گروهی به مدت 20 دقیقه 5-تمرین دو ترانةجدید که از سی دی نظر انتخاب شده بود (اجرا از روی خود سی دی) و سپس در مرحلة بعد با کمک وسایل دایره زنگی، خاش خاشک، چوب، مثلث، بلز، دقک، فلوت ساز ذهنی و دست زدن به شکل گروهی و انفرادی ترانة انتخابی خوانده شد و این تمرین به مدت 1 ساعت انجام گرفت.6- تمرین روی یک متن کتاب که خود آزمودنیها بر اساس سنشان انتخاب کرده بودند، که به شکل ریتمیک به مدت 15 دقیقه اجرا شد. جلسة سوم 1- نفسگیری به مدت 10دقیقه همراه با آهنگ بیکلام 2- فوت کردن در فلوت و کار با فلوت به شکل ریتم 2-4و 4-2 به مدت 10 دقیقه 3- تمرین با ساز دهنی به مدت 10 دقیقه 4- تمرین ترانههای جلسة قبل به شکل انفرادی و گروهی به مدت 20 دقیقه 5- تمرین دو ترانه جدید که از سی دی نظر انتخاب شده بود همراه با سی دی و سپس در مرحلة بعد با کمک وسایل دایره زنگی، خاش خاشک، چوب، مثلث، بلز، دقک، فلوت ساز دهنی و دست زدن به شکل گروهی و انفرادی ترانه انتخابی خوانده شد و این تمرین به مدت 1 ساعت انجام گرفت.6 - تمرین روی یک متن کتاب که خود آزمودنیها بر اساس سنّشان انتخاب کرده بودند، به شکل ریتمیک به مدت 15 دقیقه. جلسة چهارم 1-نفسگیری به مدت 10دقیقه همراه با آهنگ بیکلام 2- فوت کردن در فلوت و کار با فلوت به شکل ریتم 2-4و 4-2 به مدت 10 دقیقه 3- تمرین با ساز دهنی به مدت 10 دقیقه 4- تمرین ترانههای جلسة قبل به شکل انفرادی و گروهی به مدت 20 دقیقه 5- تمرین دو ترانه جدید که از سی دی نظر انتخاب شده بود یکبار با سی دی و بار دیگر با کمک وسایل دایره زنگی، خاش خاشک، چوب، مثلث، بلز، دقک، فلوت ساز دهنی به شکل گروهی و انفرادی ترانة انتخابی خوانده شد و این تمرین به مدت 1 ساعت انجام گرفت.6 -تمرین روی یک متن کتاب که خود آزمودنیها بر اساس سنّشان انتخاب کرده بودند، به شکل ریتمیک به مدت 15 دقیقه. جلسة پنجم 1-تمرین صحبت کردن و گفتگو بین آزمونگر و آزمودنیها به شکل ریتمیک به مدت 15 دقیقه قبل از شروع تمرین به شکل کشیده و آرام. 2-نفسگیری به مدت 10دقیقه همراه با آهنگ بیکلام 3- فوت کردن در فلوت و کار با فلوت به شکل ریتم 2-4و 4-2 به مدت 10 دقیقه. 4-تمرین با ساز دهنی به مدت 10 دقیقه. 5- تمرین ترانههای جلسة قبل به شکل انفرادی و گروهی به مدت 20 دقیقه. 6-تمرین دو ترانة جدید که از سی دی نظر انتخاب شده بود همراه با سی دی و سپس در مرحلة بعدی با کمک وسایل دایره زنگی، خاش خاشک، چوب، مثلث، بلز، دقک، فلوت ساز دهنی به شکل گروهی و انفرادی ترانة انتخابی خوانده شد و این تمرین به مدت1ساعت انجام گرفت.7-تمرین روی یک متن کتاب که خود آزمودنیها بر اساس سنشان انتخاب کرده بودند، به شکل ریتمیک به مدت 15 دقیقه. .8 - دادن تمرین دراز نشست و بشین پاشو و شنا به آزمودنیها همراه با صحبت کردن به شکل ریتمیک ؛انجام این حرکات ورزشی جهت پیشگیری از ایجاد هرگونه کسالت در کلاس بوده است. جلسة ششم 1-تمرین صحبت کردن و گفتگو بین آزمونگر و آزمودنیها به شکل ریتمیک به مدت 15 دقیقه قبل از شروع تمرین به شکل کشیده و آرام 2- تمرین نفسگیری به مدت 10دقیقه همراه با آهنگ بی کلام 3- فوت کردن در فلوت و کار با فلوت به شکل ریتم 2-4و 4-2 به مدت 10 دقیقه 4- تمرین با ساز دهنی به مدت 10 دقیقه. 5- تمرین ترانههای جلسة قبل به شکل انفرادی و گروهی به مدت 20 دقیقه 6- تمرین دو ترانه جدید که از سی دی نظر انتخاب شده بود همراه با سی دی و سپس در مرحله بعدی با کمک وسایل دایره زنگی، خاش خاشک، چوب، مثلث، بلز، دقک، فلوت ساز دهنی به شکل گروهی و انفرادی ترانه انتخابی خوانده شد و این تمرین به مدت یک ساعت انجام گرفت.7- تمرین روی یک متن کتاب که خود آزمودنی ها بر اساس سنشان انتخاب کرده بودند، به شکل ریتمیک به مدت 15 دقیقه. 8 - دادن تمرین دراز نشست و بشین پاشو و شنا به آزمودنیها همراه با صحبت کردن به شکل ریتمیک؛انجام این حرکات ورزشی جهت پیشگیری از ایجاد هرگونه کسالت در کلاس بوده است. جلسة هفتم 1-تمرین صحبت کردن و گفتگو بین آزمونگر و آزمودنیها به شکل ریتمیک به مدت 15 دقیقه قبل از شروع تمرین به شکل کشیده و آرام 2- تمرین نفس گیری به مدت 10دقیقه همراه با آهنگ بیکلام 3- فوت کردن در فلوت و کار با فلوت به شکل ریتم 2-4و 4-2 به مدت 10 دقیقه 4- تمرین با ساز دهنی به مدت 10 دقیقه 5- تمرین ترانههای جلسة قبل به شکل انفرادی و گروهی به مدت 20 دقیقه 6- تمرین دو ترانه جدید که از سی دی نظر انتخاب شده بود همراه با سی دی تمرین گردید و سپس در مرحله بعدی با کمک وسایل دایره زنگی، خاش خاشک، چوب، مثلث، بلز، دقک، فلوت ساز دهنی به شکل گروهی و انفرادی ترانة انتخابی خوانده شد و این تمرین به مدت یک ساعت انجام گرفت7.- خواندن یک ترانه از روی کتاب به دلخواه خود آزمودنی. 8- تمرین روی یک متن کتاب که خود آزمودنیها بر اساس سنّشان انتخاب کرده بودند، به شکل ریتمیک به مدت 15 دقیقه. 9 - دادن تمرین دراز نشست و بشین پاشو و شنا به آزمودنیها همراه با صحبت کردن به شکل ریتمیک؛انجام این حرکات ورزشی جهت پیشگیری از ایجاد هرگونه کسالت در کلاس بوده است. جلسة هشتم 1-تمرین صحبت کردن و گفتگو بین آزمونگر و آزمودنیها به شکل ریتمیک به مدت 15 دقیقه قبل از شروع تمرین به شکل کشیده و آرام 2- تمرین نفس گیری به مدت 10دقیقه همراه با آهنگ بیکلام 3- فوت کردن در فلوت و کار با فلوت به شکل ریتم 2-4و 4-2 به مدت 10 دقیقه 4- تمرین با ساز دهنی به مدت 10 دقیقه 5- تمرین ترانههای جلسه قبل به شکل انفرادی و گروهی به مدت 20 دقیقه 6- تمرین دو ترانة جدید که از سی دی نظر انتخاب شده بود همراه با سی دی و سپس در مرحلة بعد با کمک وسایل دایره زنگی، خاش خاشک، چوب، مثلث، بلز، دقک، فلوت ساز دهنی به شکل گروهی و انفرادی ترانه انتخابی خوانده شد و این تمرین به مدت 1ساعت انجام گرفت.7- خواندن یک ترانه از روی کتاب به دلخواه خود آزمودنی 8-روی یک متن کتاب که خود آزمودنی ها بر اساس سنشان انتخاب کرده بودند، به شکل ریتمیک به مدت 15 دقیقه تمرین صورت گرفت.9- دادن تمرین دراز نشست و بشین پاشو و شنا به آزمودنیها همراه با صحبت کردن به شکل ریتمیک؛انجام این حرکات ورزشی جهت پیشگیری از ایجاد هرگونه کسالت در کلاس بوده است. جلسة نهم 1-تمرین صحبت کردن و گفتگو بین آزمونگر و آزمودنیها به شکل ریتمیک به مدت 20 دقیقه قبل از شروع تمرین به شکل کشیده وآرام 2- تمرین نفس گیری به مدت 10دقیقه همراه با آهنگ بیکلام 3- فوت کردن در فلوت و کار با فلوت به شکل ریتم 2-4و 4-2 به مدت 10 دقیقه 4- تمرین با ساز دهنی به مدت 10 دقیقه 5- تمرین ترانههای جلسة قبل به شکل انفرادی و گروهی به مدت 20 دقیقه 6- تمرین دو ترانة جدید که از سی دی نظر انتخاب شده بود همراه با سی دی و سپس در مرحله بعدی با کمک وسایل دایره زنگی، خاش خاشک، چوب، مثلث، بلز، دقک، فلوت ساز دهنی به شکل گروهی و انفرادی ترانة انتخابی خوانده شد و این تمرین به مدت 55دقیقه انجام گرفت.7- خواندن یک ترانه از روی کتاب به دلخواه خود آزمودنی. 8-روی یک متن کتاب که خود آزمودنیها بر اساس سنّشان انتخاب کرده بودند، به شکل ریتمیک به مدت 15 دقیقه تمرین.9- دادن تمرین دراز نشست و بشین پاشو و شنا به آزمودنی ها همراه با صحبت کردن به شکل ریتمیک؛ انجام این حرکات ورزشی جهت پیشگیری از ایجاد هرگونه کسالت در کلاس بوده است.10- از جلسة نهم مقدار موزیک و ترانهها کمتر شده و بر زمان گفتگوی عادی و بدون موزیک افزوده شد. جلسة دهم 1-تمرین صحبت کردن و گفتگو بین آزمونگر و آزمودنیها به شکل ریتمیک به مدت 25 دقیقه قبل از شروع تمرین به شکل کشیده و آرام 2- تمرین نفسگیری به مدت 10دقیقه همراه با آهنگ بیکلام 3- برگزاری مسابقه نفسگیری برای جذابیت و تحرک بیشتر آزمودنیها در کلاس4- فوت کردن در فلوت و کار با فلوت به شکل ریتم 2-4و 4-2 به مدت 10 دقیقه 5- تمرین با ساز دهنی به مدت 10 دقیقه 6- تمرین ترانههای جلسة قبل به شکل انفرادی و گروهی به مدت 20 دقیقه 7- تمرین دو ترانه جدید که از سی دی نظر انتخاب شده بود همراه با سی دی و سپس در مرحلة بعد با کمک وسایل دایره زنگی، خاش خاشک، چوب، مثلث، بلز، دقک، فلوت ساز دهنی به شکل گروهی و انفرادی ترانة انتخابی خوانده شد و این تمرین به مدت 50 دقیقه انجام گرفت.8- خواندن یک ترانه از روی کتاب به دلخواه خود آزمودنی 9-روی یک متن کتاب که خود آزمودنیها بر اساس سنّشان انتخاب کرده بودند، به شکل ریتمیک به مدت 15 دقیقه تمرین صورت گرفت10- دادن تمرین دراز نشست و بشین پاشو و شنا به آزمودنیها همراه با صحبت کردن به شکل؛ انجام این حرکات ورزشی جهت پیشگیری از ایجاد هرگونه کسالت در کلاس بوده است. جلسة یازدهم در جلسه یازدم به بعد به مرور از زمان تمرینهای با آهنگ کاسته شد و به زمان ریتمیک حرف زدن افزوده شد 1-تمرین صحبت کردن و گفتگو بین آزمونگر و آزمودنیها به شکل ریتمیک به مدت 30 دقیقه قبل از شروع تمرین به شکل کشیده و آرام.2- تمرین نفسگیری به مدت 10دقیقه همراه با آهنگ بیکلام 3- فوت کردن در فلوت و کار با فلوت به شکل ریتم 2-4و 4-2 به مدت 10 دقیقه 4- تمرین با ساز دهنی به مدت 10 دقیقه 5- تمرین ترانههای جلسه قبل به شکل انفرادی و گروهی به مدت 20 دقیقه 6- تمرین دو ترانه جدید که از سی دی نظر انتخاب شده بود همراه با سی دی و سپس در مرحلة بعد با کمک وسایل دایره زنگی، خاش خاشک، چوب، مثلث، بلز، دقک، فلوت ساز دهنی به شکل گروهی و انفرادی ترانه انتخابی خوانده شد و این تمرین به مدت 45دقیقه انجام گرفت7.- خواندن یک ترانه از روی کتاب به دلخواه خود آزمودنی 8-روی یک متن کتاب که خود آزمودنی ها بر اساس سنشان انتخاب کرده بودند، به شکل ریتمیک به مدت 15 دقیقه تمرین صورت گرفت.9- دادن تمرین دراز نشست و بشین پاشو و شنا به آزمودنی ها همراه با صحبت کردن به شکل ریتمیک؛ انجام این حرکات ورزشی جهت پیشگیری از ایجاد هرگونه کسالت در کلاس بوده است. جلسة دوازدهم 1-تمرین صحبت کردن و گفتگو بین آزمونگر و آزمودنی ها به شکل ریتمیک به مدت 35دقیقه قبل از شروع تمرین به شکل کشیده و آرام 2- تمرین نفسگیری به مدت 10دقیقه همراه با آهنگ بیکلام 3- فوت کردن در فلوت و کار با فلوت به شکل ریتم 2-4و 4-2 به مدت 10 دقیقه 4- تمرین با ساز دهنی به مدت 10 دقیقه 5- تمرین ترانههای جلسة قبل به شکل انفرادی و گروهی به مدت 20 دقیقه 6- تمرین دو ترانه جدید که از سی دی نظر انتخاب شده بود همراه با سی دی و سپس در مرحله بعدی با کمک وسایل دایره زنگی، خاش خاشک، چوب، مثلث، بلز، دقک، فلوت ساز دهنی به شکل گروهی و انفرادی ترانه انتخابی خوانده شد و این تمرین به مدت 40دقیقه انجام گرفت. 7- خواندن یک ترانه از روی کتاب به دلخواه خود آزمودنی 8-روی یک متن کتاب که خود آزمودنی ها بر اساس سنّشان انتخاب کرده بودند، به شکل ریتمیک به مدت 15 دقیقه تمرین صورت گرفت.9- دادن تمرین دراز نشست و بشین پاشو و شنا به آزمودنیها همراه با صحبت کردن به شکل؛ انجام این حرکات ورزشی جهت پیشگیری از ایجاد هرگونه کسالت در کلاس بوده است. جلسة سیزدهم 1-تمرین صحبت کردن و گفتگو بین آزمونگر و آزمودنیها به شکل ریتمیک به مدت 40 دقیقه قبل از شروع تمرین به شکل کشیده و آرام 2- تمرین نفس گیری به مدت 10دقیقه همراه با آهنگ بیکلام 3- فوت کردن در فلوت و کار با فلوت به شکل ریتم 2-4و 4-2 به مدت 10 دقیقه 4- تمرین با ساز دهنی به مدت 10 دقیقه 5- تمرین ترانههای جلسة قبل به شکل انفرادی و گروهی به مدت 20 دقیقه 6- تمرین دو ترانة جدید که از سی دی نظر انتخاب شده بود همراه با سی دی و سپس در مرحله بعدی با کمک وسایل دایره زنگی، خاش خاشک، چوب، مثلث، بلز، دقک، فلوت ساز دهنی به شکل گروهی و انفرادی ترانه انتخابی خوانده شد و این تمرین به مدت 35دقیقه انجام گرفت.7- خواندن یک ترانه از روی کتاب به دلخواه خود آزمودنی 8-روی یک متن کتاب که خود آزمودنیها بر اساس سنّشان انتخاب کرده بودند، به شکل ریتمیک به مدت 15 دقیقه تمرین صورت گرفت.9- دادن تمرین دراز نشست و بشین پاشو و شنا به آزمودنیها همراه با صحبت کردن به شکل ریتمیک؛ انجام این حرکات ورزشی جهت پیشگیری از ایجاد هرگونه کسالت در کلاس بوده است. جلسة چهاردهم 1-تمرین صحبت کردن وگفتگو بین آزمونگر و آزمودنیها به شکل ریتمیک به مدت 40دقیقه قبل از شروع تمرین به شکل کشیده و آرام. 2- تمرین نفسگیری به مدت 10دقیقه همراه با آهنگ بیکلام 3- فوت کردن در فلوت و کار با فلوت به شکل ریتم 2-4و 4-2 به مدت 10 دقیقه 4- تمرین با ساز دهنی به مدت 10 دقیقه 5- تمرین ترانههای جلسه قبل به شکل انفرادی و گروهی به مدت 20 دقیقه 6- تمرین دو ترانه جدید که از سی دی نظر انتخاب شده بود همراه با سی دی و سپس در مرحله بعدی با کمک وسایل دایره زنگی، خاش خاشک، چوب، مثلث، بلز، دقک، فلوت ساز دهنی به شکل گروهی و انفرادی ترانه انتخابی خوانده شد و این تمرین به مدت 30 دقیقه انجام گرفت.7- خواندن یک ترانه از روی کتاب به دلخواه خود آزمودنی 8-روی یک متن کتاب که خود آزمودنیها بر اساس سنّشان انتخاب کرده بودند، به شکل ریتمیک به مدت 15 دقیقه تمرین صورت گرفت. 9- دادن تمرین دراز نشست و بشین پاشو و شنا به آزمودنیها همراه با صحبت کردن به شکل ریتمیک؛ انجام این حرکات ورزشی جهت پیشگیری از ایجاد هرگونه کسالت در کلاس بوده است. 10- تمرین آهسته صحبت کردن به شکل ریتمیک و بعد، تکرار جملاتی که به طور ریتمیک و آهسته تمرین شده بودند به شکل عادی. جلسة پانزدهم 1-تمرین صحبت کردن و گفتگو بین آزمونگر و آزمودنیها به شکل ریتمیک به مدت 55دقیقه قبل از شروع تمرین به شکل کشیده و آرام. 2- تمرین نفسگیری به مدت 10 دقیقه همراه با آهنگ بیکلام 3- فوت کردن در فلوت و کار با فلوت به شکل ریتم 2-4و 4-2 به مدت 10 دقیقه 4- تمرین با ساز دهنی به مدت 10 دقیقه 5- تمرین ترانههای جلسة قبل به شکل انفرادی و گروهی به مدت 20 دقیقه 6- تمرین دو ترانه جدید که از سی دی نظر انتخاب شده بود همراه با سی دی و سپس در مرحله بعدی با کمک وسایل دایره زنگی، خاش خاشک، چوب، مثلث، بلز، دقک، فلوت ساز دهنی به شکل گروهی و انفرادی ترانه انتخابی خوانده شد و این تمرین به مدت 25دقیقه انجام گرفت.7- خواندن یک ترانه از روی کتاب به دلخواه خود آزمودنی 8-روی یک متن کتاب که خود آزمودنیها بر اساس سنّشان انتخاب کرده بودند، به شکل ریتمیک به مدت 15 دقیقه تمرین صورت گرفت.9- دادن تمرین دراز نشست و بشین پاشو و شنا به آزمودنیها همراه با صحبت کردن به شکل ریتمیک؛ انجام این حرکات ورزشی جهت پیشگیری از ایجاد هرگونه کسالت در کلاس بوده است. 10- تمرین آهسته صحبت کردن به شکل ریتمیک و بعد، تکرار جملاتی که به طور ریتمیک و آهسته تمرین شده بودند به شکل عادی. جلسة شانزدهم 1-تمرین صحبت کردن و گفتگو بین آزمونگر و آزمودنیها به شکل ریتمیک به مدت 60 دقیقه قبل از شروع تمرین به شکل کشیده و آرام 2- تمرین نفس گیری به مدت 10دقیقه همراه با آهنگ بی کلام 3- فوت کردن در فلوت و کار با فلوت به شکل ریتم 2-4و 4-2 به مدت 10 دقیقه 4- تمرین با ساز دهنی به مدت 10 دقیقه 5- تمرین ترانههای جلسه قبل به شکل انفرادی و گروهی به مدت 20 دقیقه 6- تمرین دو ترانة جدید که از سی دی نظر انتخاب شده بود همراه با سی دی و سپس در مرحله بعدی با کمک وسایل دایره زنگی، خاش خاشک، چوب، مثلث، بلز، دقک، فلوت ساز دهنی به شکل گروهی و انفرادی ترانه انتخابی خوانده شد و این تمرین به مدت 20دقیقه انجام گرفت.7- خواندن یک ترانه از روی کتاب به دلخواه خود آزمودنی 8-روی یک متن کتاب که خود آزمودنیها بر اساس سنّشان انتخاب کرده بودند، به شکل ریتمیک به مدت 15 دقیقه تمرین صورت گرفت. 9- دادن تمرین دراز نشست و بشین پاشو و شنا به آزمودنیها همراه با صحبت کردن به شکل ریتمیک؛ انجام این حرکات ورزشی جهت پیشگیری از ایجاد هرگونه کسالت در کلاس بوده است. 10- تمرین آهسته صحبت کردن به شکل ریتمیک و بعد، تکرار جملاتی که به طور ریتمیک و آهسته تمرین شده بودند به شکل عادی. پیوسـتها بهنام خدا آزمون روخوانی پایة سوم ابتدایی باغچة اطفال من کودکی کنجکاو و فعال بودم. کتاب میخواندم؛ شعرهای کودکانه میسرودم و به نقاشی عشق می ورزیدم. شبها وقتی همه میخوابیدند، بیدار میماندم و در اندیشههای دور و دراز فرو میرفتم. من با افکار کودکانة خود، راههای تازهای برای بهتر زیستن میجستم. پس از آنکه دورة مکتب را به پایان رساندم، نزد پدرم شاگردی کردم تا حرفة او را بیاموزم. من از او بنایی و قنادی آموختم اما هیچ یک از این کارها، مرا راضی نمیکرد. پدرم برای کار به قفقاز رفته بود. من نیز به آنجا رفته و در یکی ازمدرسههایی که به روش جدید اداره می شد، برای آموزگاری پذیرفته شدم. سپس به این کار دل بستم و در آن شوق فراوان از خود نشان دادم؛ زیرا دریافته بودم که آموزگاری شغلی است که با آن بهتر میتوان به جامعه و مردم خدمت کرد. پس از مدتی به ایران آمدم تا به میهنم خدمت کنم. درایران، دریافتم که کودکان، پیش از رفتن به مدرسه یا درکوچه و بازار سرگرداناند یا استعداد آنها در کنج خانهها خاموش میشود. به این سبب، به فکر افتادم در تبریز کودکستانی دایر کنم. این نخستین کوکستانی بود که در ایران دایر شد و من آن را باغچة اطفال نامیدم. درهمان روزها نخست، مادری کودک خود را به باغچه اطفال آورد و گفت: «مدرسههای دیگر، فرزندم را نمیپذیرند.» او راست میگفت: زیرا آنها نه تنها نمیتوانستند به کودکش خواندن و نوشتن بیاموزند بلکه از نگهداری او نیز عاجز بودند. بهنام خدا آزمون روخوانی پایة چهارم ابتدایی بد شانسی وقتی بد شانسی به جایی وارد میشود، از گوشهای به گوشة دیگر میخزد. به این طرف وآن طرف پرواز میکند، تا کسی را پیدا کند. روزی، روزگاری، مردی آنقدر فقیر بود که حتی یک تکه چوب نداشت تا در اجاقش بیندازد و آن را گرم نگه دارد. روزی او به جنگل رفت و خواست درختی بیندازد و به خانه بیاورد؛ ولی همه درختها خیلی بزرگ و محکم بودند. مرد مجبور شد بگردد و درخت خشک و سستی را پیدا کند. او گشت و یک درخت مناسب پیدا کرد. همین که تبرش را بالا برد، دید یک دسته گرگ زوزه کشان به طرفش میآیند. مرد تبر را انداخت و فرار کرد. دوید و دوید تا به پلی رسید، همین که خواست از پل رد شود، پل شکست و افتاد. مرد نمیدانست چکار کند. مقابلش رودخانة پر از آب بود و پشت سرش گرگهای گرسنه. دیگر چارهای نداشت و باید تصمیم میگرفت. گرگها هر لحظه به او نزدیکتر میشدند و در لحظة آخر او مجبور شد که به درون آب بپرد؛ ولی چون شنا بلد نبود، زیر آب رفت. ماهی گیرانی که در ساحل نشسته بودند، او را دیدند، پریدند داخل آب و شنا کنان رفتن و او را به خشکی آوردند. پشتش را به یک دیوار کهنه تکیه دادند تا در آفتاب گرم شود و نیرو بگیرد. مرد به هوش آمد و از ماهی گیرها تشکر کرد و خواست که سرنوشتش را برای آنها تعریف کند، که دیوار رویش خراب شد و او را کشت. بهنام خدا آزمون روخوانی پایة پنجم محبّت دو دوست با پای پیاده از جادّهای در بیابان عبور میکردند. بین راه بر سر موضوعی اختلاف پیدا کردند و به مشاجره پرداختند. یکی از آنها از سر خشم بر چهرهای دیگری سیلی زد. دوستی که سیلی خورده بود، سخت آزرده شد اما بدون آنکه چیزی بگوید، روی شنهای بیابان نوشت: «امروز بهترین دوست من، بر چهرهام سیلی زد.» آن دو کنار یکدیگر به راه ادامه دادند تا به یک آبادی رسیدند. تصمیم گرفتند قدری آنجا بمانند و در کنار برکة آبی استراحت کنند. ناگهان شخصی که سیلی خورده بود، لغزید و در برکه افتاد. دوستش به کمکش شتافت و او را نجات داد. بعد از آنکه از غرق شدن نجات یافت، بر روی صخره سنگی این جمله را حک کرد: «امروز بهترین دوستم جان مرا نجات داد.» دوستش با تعجب از او پرسید : «بعد از آن که من با سیلی تو را آزردم، تو آن جمله را روی شنهای صحرا نوشتی ولی این جمله را روی صخره حک میکنی؟» آن دوست لبخندی زد و گفت: «وقتی کسی ما را آزار میدهد، باید روی شنهای صحرا بنویسیم تا باد آن را پاک کنند اما وقتی کسی محّبتی درحق ما میکند، باید آن را روی صخره حک کنیم تا هیچ بادی آن را از یادها نبرد.» منظور از این که «محّبت ها را باید روی سنگ و بدیها را روی شن نوشت» چیست؟ بهنام خدا آزمون روخوانی پایة ششم ابتدایی داستان کر و کور و برهنه در شهری همة مردم در رفاه کامل زندگی میکردند و مشکلی برای کسی وجود نداشت، شهر بسیار تمیز و مرتب بود، همة مردم دارای خانه بوده و هرکس کار مناسبی داشت. در این میان تنها سه نفر بودندکه با هم فرق داشتند، اول شخصی بود که بسیار کم میدید، امّا ادّعا میکرد چشمانش از تیزبینی همانند عقاب است، نفر دوم شخصی بود که بسیار کم میشنید، امّا ادعا میکرد در شنیدن از سگها صداها را بهتر تشخیص میدهد، نفر سوم کسی بود که برهنه بود و لباسهای پاره و فرسودهای به تن داشت. روزی آن سه در کنار دیواری نشسته بودند و با هم حرف میزدند، حرف زدن آنها ادامه یافت، تا جایی که خورشید غروب کرد و شب فرا رسید. مقداری از شب گذشته بود، همة مردم در خواب بودند، امّا این سه خوابشان نمیآمد. ناگهان مرد کور گفت: ساکت شوید، چشمهای تیز بین من چیزی از راه دور دید، دوستانش از او خواستند تا بگوید چه میبیند، او گفت: لشکری را میبینم که به سوی ما میآیند و میدانم چند نفر هستند و از چه کشوری آمدهاند. مرد کر که خواست از او عقب نماند گفت: راست میگویی من صداهای آنان را میشنوم و میدانم در مورد چه چیزی صحبت میکنند، حتی صدای حرفهای آهسته آنان را نیز میشنوم. مرد سوم هم برای عقب نماندن از آنان گفت: وای بر من، میترسم به من حمله کرده و لباسهایم را ببرند. آنان کمی منتظر ماندند تا ببینند چه اتفاقی میافتد، اما میدانستند حرفهایشان بیارزش است. مرد کور پیش خود مرد برهنه را مسخره کرده و میگفت: لباسهای تو چقدر ارزش دارد که آن لشکر بیایند و آن را ببرند. مرد برهنه با خودش میگفت: این مرد کور چقدر نادان است، چشمش آنقدر بینایی ندارد، که در روز روشن جلوی پایش را ببیند، اما این موقع شب ادعا میکند لشکری را از فاصلة دوری میبیند، حتی میداند آنان چند نفرند و از کدام کشور میباشند. بسمه تعالی رضایت نامه اینجانب................... به عنوان ولی دانش آموز ............. پایه ............ مدرسه .................. شهرستان الشتر، استان لرستان رضایت خود را جهت شرکت فرزندم در کلاسهای درمانی پژوهش مورد نظر، بیان میدارم. امضا ولی دانشآموز تاریخ امضا پژوهشگر 2628900373062500 مقیاس تجديدنظر شده اضطراب آشكار كودكان (RCMAS) « آنچه من فكر و احساس ميكنم» اين مقياس يكي از معتبرترين و پرمصرفترين آزمونهاي اضطراب براي كودكان و نوجوانان است (لست، 1993) اين مقياس به منظور ارزيابي حضور و يا غياب نشانههاي متنوع مربوط به اضطراب طراحي گرديده است. در اين آزمون از كودكان خواسته ميشود به هر يك از گويهها به شكل بلي/خير پاسخ دهند و هر گويه نمره صفر يا يك ميگيرد. دامنة نمرات مربوط به اضطراب از صفر تا 28 و براي گويههاي مربوط به دروغ سنجش از صفر تا 9 متغير ميباشد. نمره كمتر در مقياس اضطراب بيانگر سطح پايين تر اضطراب و نمره كمتر در مقياس دروغ سنج بيانگر ميزان صداقت بيشتر آزمودني در پاسخگويي به سوالات است. گويههای شماره 4، 8، 12، 16، 20، 24، 32 و 36 مقياسهاي دروغ سنج را تشكيل ميدهند. مقياس تجديدنظر شده اضطراب آشكار كودكان (RCMAS) نام و نام خانوادگی: ....................................... تاريخ: ............................................. مدرسه:.......................... كلاس:........................... سن:.......................... جنس: ................................. دستورالعمل: تعدادي جمله در زير آمده است كه نشان ميدهد برخي مردم چه احساسي در مورد خود دارند يا چگونه درمورد خود فكر مي كنند. هر جمله را به دقت بخوانيد. جواب صحيح يا غلط وجود ندارد. شما فقط ميتوانيد به ما بگوييد چه احساسي داريد يا اينكه چگونه فكر مي كنيد. به ياد داشته باشيد كه بعد از خواندن هر عبارت از خود بپرسيد: آيا اين حالت در مورد من صحيح است؟ اگر درست است، زير ستون بلي رو به روي هر عبارت علامت ضربدر و اگر پاسخ شما خير است زير ستون خير علامت بگذايد. همه سوالات را پاسخ دهيد حتي اگر در تصميم گيري مشكل داريد. ردیفعبارتبلیخیر1تصميم گيري برايم مشكل است.2وقتي چيزي مطابق ميلم نباشد، عصبي میشوم.3به نظر مي رسد، ديگران كارشان را راحت تر از من انجام ميدهند.4هر كس را كه مي شناسم، دوست دارم.5اغلب اوقات نفس كشيدن برايم مشكل است.6بيشتر اوقات نگران هستم.7من از خيلي چيزها مي ترسم.8هميشه مهربان هستم.9به راحتي عصباني ميشوم.10درباره آنچه والدينم به من خواهند گفت، نگرانم.11احساس ميكنم ديگران روش انجام كارهاي مرا دوست ندارند.12هميشه با ادب هستم.13به خواب رفتن در شب برايم سخت است.14دربارة آنچه كه ديگران در موردم فكر مي كنند، نگران هستم.15حتي وقتي با ديگران هستم احساس تنهايي ميكنم.16هميشه خوب هستم.17اغلب اوقات در معدهام احساس ناراحتي و بيماري ميكنم.18احساساتم به راحتي دستخوش آسيب ميشوند.19احساس ميكنم دستانم عرق ميكنند.20هميشه با ديگران خوش رفتار هستم.21بسيار خستهام .22درباره آنچه كه اتفاق خواهد افتاد، نگرانم.23ساير بچهها از من خوشحالترند.24همواره راست ميگويم.25خوابهاي بد مي بينم.26وقتي به چيزي ايراد ميگيرم، احساساتم به راحتي جريحهدار مي شود.27احساس ميكنم كسي به من ميگويد كه كارها را به روش غلط انجام ميدهم.28هرگز عصباني نمي شوم.29من گاهي اوقات وحشت زده از خواب بيدار مي شوم.30شبها كه به خواب مي روم، نگرانم.31هنگامي كه تكاليف مدرسه را انجام ميدهم، تمركز كردن برايم مشكل است.32هرگز چيزي را كه نبايد، نميگويم.33در صندلي خود بسيار مي لولم.34عصبي هستم.35بسياري از مردم بر ضد من هستند.36هرگز دروغ نميگويم.37من اغلب نگران هستم كه اتفاق بدي برايم بيفتد.